اثر بخشی زوج درمانی گروهی مبتنی بر خود- نظم بخشی، بر آزار عاطفی و آشفتگی زناشویی

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد،ایران

2 استادیار علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار روان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف: با توجه به تاثیرات مخرب آزار عاطفی در روابط زوجین که منجر به آشفتگی زناشویی نیز می شود، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی رویکرد زوج‌درمانی خودنظم بخشی بر آزار عاطفی و آشفتگی زناشویی صورت گرفت.
روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش، مشتمل بر کلیه زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره و رواندرمانی وابسته به بهزیستی و آموزش و پرورش سطح شهر مشهد بود که از این میان 10 زوج به عنوان نمونه پژوهش، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه کنترل (5 زوج) و آزمایش (5 زوج) قرارگرفتند. پس از اجرای پرسشنامه های آزار عاطفی و مقیاس سازگاری دو نفری (DAS) به عنوان پیش آزمون روی افراد هر دو گروه، افراد گروه آزمایش در معرض مداخله ‎8 جلسه‌ای زوج درمانی خودنظم بخشی قرار گرفتند. پس از اتمام مداخلات، هر دو گروه آزمایش و کنترل به پس آزمون پاسخ گفتند. داده‏های جمع آوری شده با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی، آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری و تک متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها:نتایج به‌دست آمده نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای آزار عاطفی و سازگاری زناشویی تفاوت معناداری وجود دارد (01/0p<، 001/0p=).
نتیجه‌گیری:بنابراین می‏توان نتیجه گرفت که زوج درمانی خودنظم بخشی باعث کاهش آزار عاطفی در بین زوجین می شود و همچنین این رویکرد آشفتگی زناشویی را در بین آنان به طور معناداری کاهش می دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Group Couple Therapy based on Self-Regulated on Emotional Abuse and Martial Distress

نویسندگان [English]

  • Mona Kargar 1
  • Seyyed Ali kimiaee 2
  • Ali Mashhadi 3
1 M.A in Family Counseling, university of Ferdowsi, Mashhad, Iran
2 Assistant Professor of Educathon university of Ferdowsi, Mashhad, Iran
3 Assistant Professor of psychology, university of Ferdowsi, Mashhad, Iran
چکیده [English]

purpose: Due to the devastating effects of emotional abuse in couples' relationship that also leads to the marital distress, the present study has been carried out with the purpose of the effectiveness of self-regulated couple therapy approach on emotional abuse and martial distress.
Method: It was a semi-experimental study with pre test- post test along with the Control group. The statistical society of this study, includes the whole couples referring to the counseling and psychotherapy center dependent on the welfare and education of Mashhad, which 10 couples have been selected as the sample of study by available sampling method and they have been placed in two groups of Control (5 couples) and experimental (5 couples). After implementation of the emotional abuse questionnaire and duo adjustment scale (DAS) as a pre test on both groups, the experimental group was exposed to the 8 sessions of self-regulated couple therapy. After intervention completion, both experimental and Control group had been answered the post test. Obtained data has been analyzed by descriptive statistical indexes, single-variable and multivariable covariance analysis test. 
Findings: Results suggest that between two groups of Experimental and Control groups, there is a significant difference in emotional abuse and martial adjustment variables (p=0.001, p<0.01).
Conclusion: So it can be concluded that self-regulated couple therapy leads to reduce the emotional abuse among couples and also this approach significantly reduces the martial distress among couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self- Regulated Couple Therapy
  • emotional abuse
  • marital distress

مراجع

ابراهیمی، نسترن(1387). بررسی تأثیر آموزش انتخاب و کنترل گلاسر بر آزار عاطفی زوجین در شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
ابراهیمی، نسترن؛ احمدی، احمد و عابدی، محمدرضا (1388). رابطه ساده و چندگانه آزار عاطفی و اختلال روانی در زنان شهر اصفهان. مطالعات اجتماعی و روانشناختی زنان، 7(2): 95-77.
برنشتاین، فلیچ اچ و برنشتاین، مارسی تی (1382). شناخت و درمان اختلاف‏های زناشویی. ترجمه سهرابی، حمید رضا. چاپ دوم، تهران: خدمات فرهنگی رسا.
ثنایی ذاکر، باقر و باقریان نژاد، زهرا (1382). بررسی ابعاد نارضایتی زناشویی زنان و مردان متقاضی طلاق در شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان(اصفهان)، 15:  78-61.
ثنایی، باقر(1379). مقیاسهای سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
ثنایی، باقر(1383). رواندرمانی و مشاوره گروهی. تهران: انتشارات چهر.
جانباز فریدونی، کبری؛ تبریزی، مصطفی و نوابی نژاد، شکوه (1387). اثربخشی زوج درمانی کوتاه مدت خودنظم بخشی بر افزایش رضایت زناشویی مراجعان درمانگاه فرهنگیان شهرستان بابلسر. فصلنامه خانواده پژوهی، 4(15): 229-213.
روشن، رسول؛ علینقی، علیرضا؛ ثنایی، باقر و ملیانی، مهدیه (1391). اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر خود نظم بخشی در ارتقا سازگاری زناشویی زوجین دارای مشکلات زناشویی مراجعه کننده به مرکز مشاوره. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 2(2): 233-222.
زند، زهرا (1386). بررسی اثر بخشی مشاوره به شیوه زوج درمانی رفتاری بر افسردگی دوران بارداری و افسردگی پس از زایمان زنان شهر کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان.
سلیمانیان، علی اکبر(1384). اثر بخشی مشاوره انگیزشی نظامند(SMC) بر کاهش آشفتگی زناشویی. رساله دکتری دانشگاه تربیت معلم.
سودانی، منصور؛ دهقان، سهیلا و مهرابی زاده هنرمند، مهناز (1389). بررسی اثر بخشی زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خود تنظیمی بر بهزیستی روان شناختی و ارتباط زناشویی زوج‏های ناسازگار. فصلنامه فرهنگ مشاوره، 1(3):71-43.
علوی زاده، محمد رضا (1389). زوج درمانی مبتنی بر خودگردانی کوتاه مدت: یاری به زوجین برای کمک به خودشان. مجله اندیشه و رفتار، 4(16): 36- 27.
غیاثی، پروین؛ معین، لادن و  روستا، لهراسب (1389). بررسی علل اجتماعی گرایش به طلاق دربین زنان مراجعه کننده به دادگاه خانواده. مجله زن و جامعه، 1(3): 104-77.
کاوه فارسانی، ذبیح الله؛ احمدی، سید احمد و فاتحی زاده، مریم السادات (1391). تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر رضایت و سازگاری زناشویی زنان متأهل، روستاهای شهرستان فرسان. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده، 2(3): 287-273.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر و  گال، جویس (1387). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی. (ترجمه نصر، احمدرضا و همکاران). تهران: سمت. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2006).
محسن زاده، فرشاد؛ نظری، محمد علی و عرفی، مختار(1390). مطالعه کیفی عوامل نارضایتی زناشویی و اقدام به طلاق(مطالع موردی کرمانشاه). مجله مطالعه راهبردی زنان، 14(53): 42-7.
معین، لادن؛ معین، سعید رضا؛ عباسی، زهرا؛ استوار، صغری و  بارانی، افسانه (1390). تأثیر زوج درمانی معنوی بر کاهش آزار عاطفی زوجین شهر اصفهان. مجموع مقالات دومین همایش ملی روانشناسی- روانشناسی خانواده. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، 300-296.
منصوری، نسیبه (1392). اثربخشی زوج‌درمانی خودتنظیمی بر رضایت زناشویی، سبک‌های هویتی و حل مسئله خانواده. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره خانواده، دانشگاه فردوسی مشهد.
میراحمدی، لیلا؛ احمدی، احمد و  بهرامی، فاطمه (1390). اثربخشی زوج درمانی کوتاه مدت به شیوه خودتنظیمی بر سلامت روان و افسردگی زوجین. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 5(2): 111-99.
نظری، وکیل؛ محمد خانی، پروانه و دولت شاهی، بهزاد (1390). مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی رفتاری غنی شده و زوج درمانی تلفیقی رفتاری در افزایش رضایت زناشویی. فصلنامه پژوهش‏های نوین روانشناختی، 6(22): 175-149.
هالفورد، کیم (1384). زوج درمانی کوتاه مدت: یاری به زوجین برای کمک به خودشان. ترجمه تبریزی، مصطفی و همکاران. تهران: فراروان. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2001).
یوسفی، رحیم؛ عابدین، علیرضا؛ تیرگری، عبدالحکیم و فتح آبادی،جلیل(1389).اثربخشی مداخله آموزشی مبتنی بر طرحواره‏ها در ارتقاء رضایت زناشویی. مجله روان شناسی بالینی، 2(3): 38-25.
 
Arias, I. (2003). Women’s response to physical and psychological abuse. In X.B. Arriaga and S. Oskamp (Eds.), Violence in intimate relationship (pp.131-161).Thousand Oaks: Sage Publications.
Blancho, L.F.(2006). Family focused intervention to promote happiness. Journal of personality and social psychology, 53, 200-220.
Boden, J.S. Fischer, J. L. & Niehuis, S.(2010). Predicting marital adjustment from young adults initial levels and changes in emotional intimacy over time: A 25-year longitudinal study. Journal of Adult Development, 17(3), 121-134.
Boorke, J.C. (2006). The relationship of optimism with psychological and physical well-being. Journal of Personality and Social psychology, 53, 235-250.
Bradbury, T.N. Fincham, F.D & Beach, S.R.H. (2000). Research on the nature and determinants of marital satisfaction: A decade in review. Journal of marriage and Family, 62(4), 964-980.
Chaiker, J. H. (2003). Self – Regulation and wisdom in relationship satisfaction. Unpublished doctoral dissertation, Griffith University, Brisbane [On-Line]. Available: http://www.gu.edu.
Coker, AL. Keith E. Davis, Ileana Arias, S, Desai, Maureen S, Heather M.Brandt, & Paige H. Smith. (2002). Physical and Mental Health Effects of Intimate Partner Violence for Men and Women. American Journal of Preventive Medicine,23(4):260–268.
Cripe, S.M, Sanchez, S.E, Gelaye, B. Sanchez, E.&  Williams, M. (2011). Association between Intimate Partner Violence. Migranie and probable Migranie .Headache, 51(2): 208-219.
Dunn, R. L. & Schewebel, A. I. (1996).Meta analysis review of marital couple outcome research. Journal of family therapy, 9, 58-68.
Folingstad , D.R. coyne, S. & Gambone, L.(2005). A representative measure of psychological aggression and its severity. violence and victims, 20(1),25-38.
Gamboa, G. (2006). An Exploratory Study of Risk Factor Associated with Intimate Partner Relationship. MSW dissertation, California State University, Long Beach, A, USA.
Gottman, J. M. (1993).What predicts divorce: The relationship between marital process and marital outcomes. Hillsdale, N. J.: Erlbaum.
Hahlweg, K.,Markman H. J. (2001).Effectiveness of behavior marital therapy: empirical statues of behavior technique in preventing and alleviating marital distress. Journal of counseling and clinical psychology, 56, 440-447.
Halford, W. K. (2001). Brief couple therapy for couples. New York: Guilford publication.
Halford, W. K. (2002). Best practice in couple relationship education. Journal of Marital and Family Therapy, 29(3), 385.
Halford, W. K. Osgarby, S. M. & Kelley, A. (1996). Brief behavioral couples therapy: A preliminary evaluation. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 24, 263 -273.
Halford, W. K. Sanders, M. R. & Behrence, B. C. (2001). Can skills training prevent relationship problems in at-risk couples? Fear- year effects of a behavioural relationship education problem. American. Journal of family psychology, 15(4), 750-768.
Hanna, J., Halford, W. K. & Duddas, M. R. (2004).Relationship standards, communication patterns and relationship satisfaction in couple.
Harper, K.W.F., Austin, A., Cercone, J., & Arias, I. (2005). The rule of shame, anger and affect regulation in mens perpetration of psychological abuse in dating relationships. Journal of Interpersonal Violence, 20, 1648-1662.
Henning, K. & Klesges, L.M. (2003.) Prevalence and characteristics of psychological abuse reported by court-involved battered women. Journal of Interpersonal Violence, 18, 857-871.
Karney, B. R. & Bradbury, A. (1995).The longitudinal course of marital quality and stability: review of theory, method and research. Psychological bulletin, 118, 3-34. Cordova, J.,-455.
Kelly, V. A. (2004). Psychological Abuse of Women: A Review of the Literature. The Family Journal, 12(4):383–388.
Kreider, R.M & Fields, J.M. (2002). Number, Timing and Duration of Marriages and Divorces.(p.p70-80) Washington, DC, Us Census Bur.
Lewis, C.S. Griffing, S. Chu, M. Jospiter, T. Sage, R.E. Madry, I. & Primm, B.J.(2006). Coping and violence exposure as predictors of psychological functioning in domestic violence survivors. Journal of Violence Against Women, 12, 340-353.
Linda, K. D. (2007). Educating about Dating Violence: The Presentation of Psychological Abuse. MA dissertation, American University, Washington, DC, USA
Markman, H. J. & Halford, W. K. (2005). International perspectives uncouple relationship education. Family Process, 44, 139–146.
Mead, D. E. (2002). Marital distress occurring depression and marital therapy. Journal of marital and Family therapy, 28: 233.314.
Morse, M A. (2003). An Exploration of women’s experiences of Emotional Abuse. Dissertation Doctor of Philosophy. The University of Georgia.
Murphy, Ch. M & Hoover, Sh. A. (2001). Measuring Emotional Abuse in Dating Relationships as a Multifactoral Construct Psychological Abuse.(p.p. 29–46) in Psychological Abuse in Violent Domestic Relations, edited by Roland D. Maiuro, and K. Daniel O'Leary. New York, NY, USA: Springer.
Pico-Alfonso, M.A. (2005).Psychological intimate partner violence: the major predictor of posttraumatic stress disorder in abused women. Neurosci Biobehav Rev,29(1): 181-93.
Rosen-Grandon. J.R. Myers, J.E.&  Hattie, J.A. (2004).The relationship between marital characteristics, marital. interactionprocesses and marital satisfaction. J Couns and Dev, 82(1): 58-68.
Sackett, L.A. & Saunders, D.G. (2001). The impact of different forms of Psychological abuse on battered women. Journal of Violence and Victims, 14, 105-116.
Samelius, L. Barbro, W. Wingren, G. & Wijma, K. (2007). Posttraumatic Stress and Summarization in Abused Women. Journal of Woman’s Health 16(6):909–918.
Schlee, K.A. (1999). Wife Abuse: Disentangling the Effect of Psychological and Physical Aggression. PhD dissertation, State University of New York at Stony Brook, New York, NY, USA.
Shadish, W. R., Montgomery, L. M., Wilson,P. & Bright, I. (1993).The effect of family and maritalpsychotherapies: A met analysis. Journal of Social and Clinical Psychology, 61,992-1002.
Simpson, L.E. Atkins, D. gottis, A.K. & Christensen, A. (2010). low level relationships aggression and couple therapy out comes. Journal of Family Psychology, 22(1), 102-111.
Treimel, M. J. (2006). The Moderating Effect on an Individual’s Romantic Attachment Style on Intent to Leave a Relationship in which He or She is the Victim of Emotional Abuse in Heterosexual Clinical Couples. MS dissertation, University of Maryland,College Park, MD, USA.
Vickerman, K.A. (2006).Trajectories of Physical And Emotional partner aggression in marriage. Unpublished masteral dissertion, university of southem california.
Weiss, R.L. & Heyman, R.E.(1997). A clinical- research overview of couples interaction. In W. K. Halford and H. J. Markman (Eds.) Clinical handbook of marriage and couples intervention (p.p. 13-41). Chichester, UK: Wiley.
Whisman, M. A. Sheldn, C. T. & Goering, P. (2000). Psychiatric disorders and dissatisfaction with social relationships: Does type of relationship matter. Journal of cross-cultural psychology, 109(4), 803-808.
Wilson, K. L. Charker, J. Lizzio, A. Halfird, K. & Kimlin, S. (2005). Assessing how much couples work at their relationship: The behavioral self–regulation for effective relationship scale. Journal of Family Psychology, 19(3), 385-393.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 اسفند 1392
  • تاریخ پذیرش: 11 تیر 1393

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار