اثر بخشی زوج درمانی گروهی شناختی- رفتاری(GCBCT) بر کاهش دلزدگی زناشویی

پیرفلک, مهرداد; سودانی, منصور; شفیع آبادی, عبدالله

اثر بخشی زوج درمانی گروهی شناختی- رفتاری(GCBCT) بر کاهش دلزدگی زناشویی

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد مشاوره و راهنمایی، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات خوزستان،اهواز،ایران

² دانشیار گروه مشاوره، دانشگاه شهید چمران

³ استاد گروه مشاوره، دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

هدف:دلزدگی زناشویییک حالت دردناک فرسودگی جسمی، عاطفی و روانی است که پیامدهای ناگواری همچون نارضایتی زناشویی و نهایتاً طلاق را در پی دارد و تاکنون پژوهش‏های مختلفی در داخل و خارج درمورد آن صورت گرفته است.این پژوهش نیز با هدف بررسی اثر بخشی زوج درمانی گروهی شناختی- رفتاری(GCBCT) بر کاهش دلزدگی زناشویی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان ایذه انجام گرفته است.
روش: روش پژوهش نیمه تجربی وازطرحپیشآزمون–پسآزمونباگروهکنترل و دوره پیگیری بوده است. جامعه پژوهش شامل کلیۀزوجینیکهبهدلیلمشکلاتزناشویی بهیکی از 8 مرکز مشاوره‌شهر ستان ایذهمراجعهکرده بودند که از میان آنها تعداد 30 زوج که در آزمون دلزدگی یک انحراف معیار پایین‏تر از میانگین کسب نموده بودند،انتخاب و بهتصادفدر دو گروه آزمایش و گروه گواه جایابی شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه زوج درمانی گروهی شناختی–رفتاری به صورت یک جلسه 90 دقیقه ای در هر هفته شرکت داده شدند اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله‏ای را دریافت ننمود. بعد از یک هفته از پایان مداخله از هر دو گروه آزمایش و کنترل ،پس آزمون به عمل آمد و پس از گذشت یک ماه نیز آزمون پیگیری اجرا گردید.ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه ی دلزدگی زناشویی پاینز(CBM) بود که روایی و اعتبار آن مورد تأیید قرار گرفته است. داده‌های به‏دست آمده با استفاده ازروش‌هایآماری تحلیلکوواریانس یک‌متغیره و چندمتغیره وبا بهره گیری ازنرمافزارSPSSنسخه 17 تحلیلشدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین عملکرد دو گروه آزمایش و کنترل پس از مداخله تفاوت معنادار آماری وجود دارد (000/0p<) و زوج درمانی گروهی شناختی – رفتاری موجب کاهش دلزدگی زناشویی و مؤلفه های آن شده است و میزان این تأثیر بر بر دلزدگی زناشویی 69 درصد،بر خستگی جسمی 49درصد، بر ازپاافتادگی عاطفی 50درصد و بر ازپاافتادگی روانی 53درصد بود.همچنین این نتایج نیزکماکان در دوره پیگیری به طور معنی داری پایدار بوده است.
نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که از روش CBCTمی توان برای کاهش دلزدگی زناشویی زوجین و مؤلفه های آن ودر نهایت استحکام خانواده استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22516654.1393.4.2.3.4

عنوان مقاله [English]

The Efficacy of Group Cognitive-Behavioral Couple’s Therapy (GCBCT) on the Decrease of Couple Burnout

نویسندگان [English]

Mehrdad Pirfalak ¹
Mansour Sodani ²
Abdollah shafiabadi ³

¹ MA in Counseling,University of Islamic Azad University Science and Research Branch, Ahvaz, Iran

² Associate Professor of Counseling,University of shahid chamran, Ahvaz, Ahvaz, Iran

³ Associate Professor of Counseling,University of Allame Tabataei, Tehran, Iran

چکیده [English]

Purpose: Couple Burnout is a painful situation of physical, emotional, and mental exhaustion which has adverse outcomes such as marital dissatisfaction and finally divorce. Many related researches have been done on this topic both inside the country and abroad. The purpose of this study was to investigate The Efficacy of GroupCognitive-Behavioral Couple’s Therapy (GCBCT), on the decrease of Couple Burnout of couples referred to Counseling Centers in Izeh.
Methods: The research was a quasi-experimental one with a pre- test, post– test, a control group and Follow up period design. The study populations were the couples referred to Counseling Centers (8 Center) with Marital Problems. To do so, 30Couples who scored one standard deviation below the mean in the CBM, were chosen randomly using sampling method and were divided randomly into experimental group and control group. The experimental group received 8, 90 minute sessions of Groupcognitive – behavioral Couple’s Therapy whereas the control group did not receive any intervention. After a week, were performed Posttest both the experimental and control groups, and after a month was conducted Follow-up test. Research instruments used in this study were the questionnaires of couple burnout (CBM). Data were analyzed using univariate and Multivariate analysis of covariance statistical methods in SPSS software, version 17.
Findings: Results revealed that after the Cognitive-Behavioral Couple’s Therapy intervention, there was a significant difference between the performance of control and experimental groups (P<0/000), and, cognitive-behavioral couple's therapy (CBCT) leads to reduction of couple burnout and Its component. Effects on various aspects was calculated as follows: Couple burnout 95%, Physical fatigue 49%, Emotional disability, 50% and Mental disability,53%.The results is stable In the follow-up period, Significantly.
Conclusion: It can be concluded that CBCT can be helpful in reducing couple burnout and Its component female and finally improving Family stability.

کلیدواژه‌ها [English]

Cognitive- Behavioral Couple's Therapy
couple burnout
couples

مراجع

ایزدی، معصومه (1389). بررسی اثر بخشی آموزش رویکرد راه حل- محور به شیوه ی گروهی برکاهش دلزدگی زناشویی کارمندان مرد شرکت ملی پخش فراورده های نفتی شهر اهواز. پایان نامهکارشناسی ارشد رشته ی مشاوره. دانشگاه علوم وتحقیقات خوزستان.

اعتمادی، عذرا (1385). بررسی اثربخشی زوج درمانی شناختی- رفتاری بر صمیمیت زوجین مراجعه کننده به مراکزمشاوره در شه اصفهان. مجله مطالعات روان شناختی. 2 (2و1) :87-69.

الیس، آلبرت ؛ هارپر،رابرت(2003). راهنمای ازدواج موفق، ترجمه ا شفیعی (1385). تهران: نشر رسا. 8-7.

بک، آرون تی(1998). عشق هرگز کافی نیست: شیوه های نو برای حل مشکلات زناشویی و خانوادگی براساس شناخت درمانی، ترجمه ی م قراچه داغی(1389)، تهران:نشر ذهن آویز. 4-5 و86.

پاینز، آیالا مالاچ(1996). چه کنیم تا عشق رؤیایی مان به دلزدگی نینجامد، ترجمه ی فاطمه شاداب(1381)، تهران: نشر ققنوس.

پاینز، آیالا مالاچ(1996). دلزدگی از روابط زناشویی، ترجمه ی حبیب گوهری راد و کامران افشار(1384)، تهران: انتشارات رادمهر. 11-10.

حسنی،فریبا(1387). مقایسه اثر بخشی زوج درمانی رفتاری- شناختی و هیجان محور بر افسردگی زوج مرد نابارور.مجله زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان) پاییز 1387; 6(3):61-83.

داتیلیو، فرانک ؛ بیرشک، بهروز (1385). رفتار درمانی شناختی زوجها. تازه های علوم شناختی، 8(3)، 80- 71. تهران: نشر دانژه. 187-188،193 و205 .

دهقانی، مصطفی(1390).اثربخشی آموزش تحلیل ارتباط محاورهای (TA) بر دلزدگی زناشویی و کیفیت زندگی زوجین. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده دانشگاه کردستان. (3)2 :(1392) ،پیاپی9. 23-41.

رحمانی، محمدعلی(1389).مقایسه اثربخشی زوج درمانی گروهی شناختی- رفتاری و گروه درمانی شناختی- رفتاری بر میزان رضایت زناشویی و افسردگی جانبازان.مجله روانشناسی تربیتی تابستان 1390; 2(2 (پیاپی 6)):47-63.

راهنورد،سیما(1388).اثر بخشی آموزش مهارتهای ارتباطی به شیوه برنامه ارتباطی زوجین بر کاهش دلزدگی زناشویی در زوجین.مجله اندیشه و رفتار (روانشناسی کاربردی) زمستان 1388; 4(14):25-34.

شریفی، مرضیه(1390).اثر بخشی بازآموزی اسنادی در کاهش فرسودگی زناشویی و احتمال وقوع طلاق در زوجین متقاضی طلاق. مجله مشاوره و روان درمانی خانواده 1390; 1(2):212-225.

مک کی، متیو و فانینگ، پاتریک وپالگ، کیم(2007). مهارت های زناشویی، ترجمه محمدگذرآبادی(1387)، تهران: نشر رسا.

نورانی پور، ر (1387). تاثیر آموزش های شناختی - رفتاری بر رضایت زناشویی زوج های دانشجو مستقر در خوابگاه متاهلین دانشگاه تهران.تازه ها و پژوهش‌های مشاوره. 4(14) : 40-25.

نویدی، فاطمه (1384). بررسی و مقایسه ی رابطه ی رابطه ی دلزدگی زناشویی با عوامل جو سازمانی درکارکنان ادارات آموزش و پرورش و پرستاران بیمارستان های شهر تهران . پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

هاروی، مایکل (2008). کتاب جامع زوج درمانی، ترجمه ی خدا بخش احمدی؛ زهرا اخوی (1388). انتشارات دانژه.

ونینگ، کنت (2008). زناشویی درمانی به روش رفتار درمانی عقلانی هیجانی، ترجمه ی مهرداد فیروزبخت (1388). تهران: نشرویرایش.

Baucom, D., Epstein, N., LaTaillade, J. & Kirby, J. (2002) Cognitive-behavioral couple therapy. In A. Gurman (ed.Clinical handbook of couple therapy. New York.Guilford Press, pp 31-72. 4th edition.

Dattilio, F. M. & Epstein, N. B. (2005).The role of cognitive-behavioral interventions in couple and family

therapyEdited special section, Journal of Marital and Family Therapy, 31(1), 7-13.

Dattilio, F. M. (2007). Cognitive marital therapy: A case report. Journal of Family Psychotherapy, 1(1), 15-31.

Goldenberg, L. & Goldenberg, H. (2004). (5th edition). Family Therapy. Peacok publishers.

Hoyer J, Humans, Rambow Jana, Jacobi F .(2009). Reduction of sexual dys function: by product of cognitive – behavioral therapy for psychological disorders. Journal sexual and Relationship therapy: 24: 64 – 73.

Laes, T. Laes,T. (2001). Career burnout and its relationship couple burnout in finland. Annual meeting of the

American psychological association;109 th,24-28.

Lingern, H. G (2003). Marriage burnout. Retrived. August 11,2004, from http: //Sheknows. com

/About/Look/3684. htm.

Pines, A. M,&Nunes,R. (2003, Jun) The relationship between career and couple burnout: implications for career and couple counseling. Journal of employment counseling, 74 on 2 p 50-64

Pines,A. M. (2004). Adult attachment styles and their relationship to burnout: a preliminary, Cross-cultural

investigation. work and stress. 18(1) 66-80.

Rotunda RJ, Ofarrell TJ, Murphy M, Babey SH (2008). Behavioral couples therapy for comorbid substance use

isorders and combat-related posttraumatic stress disorder among male veterans: an initial evaluation. .

Addic Behav, 2008 Jan; 33(1): 180-7 Epub 2007 Jun 9.

Ten Brummelhuis, L. L. , Ter Hoeven, C. L. , Bakker, A. B. , & Peper, B. (2011). Breaking through the loss cycle of burnout; The role of motivation. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 84, 268–287.

Tsapelas. I, Aron. A and Orbuc. T(2009). Marital boredom now predicts less satisfaction 9 years latePublished In: Psychological Science, Vol. 20(5),pp. 543-545 2009.

Vanpelt, N. (2004). Creative ways to keep Romance Alive. Retrieved. Septamber 1.

2004, httpzl/www.heartnhon1e.c0lTu'articlesfkeepingromance a live.htm.

Young, M. E. , & Long, L. L. (1998). Counseling and Therapy for Couples. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole

Publishing Company.