تأثیر مداخله روان- آموزشی ایرانی برگرفته از دیدگاه دل‌بستگی در سازش یافتگی زناشویی

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 گروه مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 ستاد، گروه مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

سازش یافتگی زوجی هم‌طراز با رضایت و پایداری زندگی زناشویی آن‌ها از گران‌مایه‌ترین چشم‌اندازهای متخصصین مشاوره و درمانگران متمرکز بر بهبود رابطه زوجین است. هدف این پژوهش آزمودن اثربخشی مداخله روان- آموزشی ایرانی برگرفته از دیدگاه دل‌بستگی بر سازش یافتگی زناشویی زوجین بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی است و با به کار بستن طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری دوماهه انجام شد. جامعه آماری زوجین مراجعه‌کننده به سه فرهنگسرای شهر اصفهان در سال 1394 بود. نمونه پژوهش 30 زن و شوهر بود که به‌صورت در دسترس انتخاب و به‌تصادف در دو گروه آزمایش (15 زوجی) و گواه (15 زوجی) گمارده شدند. مداخله با مراجعه به منابع معتبر داخلی و خارجی تدوین و روایی آن از سوی پنج نفر از متخصصین «مشاوره خانواده» دانشگاه اصفهان تائید گردید. زوجین گروه آزمایش طی هشت هفته و هر هفته یک نشست 120 دقیقه‌ای در نشست‌های گروهی شرکت کردند. اعضای گروه گواه در آن مدت مداخله‌ای دریافت نکردند. برای گردآوری داده‌ها از سنجه سازش یافتگی زناشویی اسپانیر 1976 استفاده شد. داده‌ها با تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره تحلیل شد. برآیند تحلیل کوواریانس نشان داد مداخله روان- آموزشی ایرانی برگرفته از دیدگاه دل‌بستگی در افزایش سازش یافتگی زناشویی در پس‌آزمون (92/941= P<0/05, F) و پیگیری (69/137= P<0/05,F) کارساز بوده است. نظر به محدودیت‌های موجود برای تعمیم برآیندها و بدیع بودن پژوهش بررسی‌های بیشتر برای آزمودن قابلیت اعتماد مداخله در آینده مطلوب است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of the Iranian psycho educational intervention derived from the attachment theory on the marital adjustment

نویسندگان [English]

  • Nasrin Ferdosi 1
  • Seyed Ahmad Ahmady 2
  • Fatemeh Bahrami 3
1 M.Sc., Department of Family Counseling, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Department of family counseling, Faculty of Education Sciences and Psychology Isfahan University, Isfahan, Iran
3 Department of family counseling, Faculty of Education Sciences and Psychology Isfahan University, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Couple’s adjustment with the satisfaction and stability of the marital life are among the most precious perspective for specialist counselors and therapists focused on improving couples' relationships. The purpose of this study was to investigate the effect of the Iranian psycho educational intervention derived from the attachment theory on the marital adjustment. The research method was semi-experimental and carried out with the design of pre-test, post-test, and two months follow-up. The statistical population consisted of the couples referring to the three cultural centers of Isfahan in 2015. The sample of the study was 30 couples, which were selected through convenient sampling and were assigned randomly to the experimental (15 couples) and control group (15 couples). The intervention was elaborated by referring to the authoritative internal and external sources and its validity was approved by five experts from the specialist of “Family Counseling” at Isfahan University. The couples of experimental group participated in a group training in 8 weeks, each week one session with 120-minute. Control group members did not receive any intervention. To gather the data the dyadic adjustment scale (Spanier, 1976) was used. Data were analyzed using one variable and multivariate covariance analysis. The result of covariance analysis indicated that the Iranian psycho educational intervention derived from the attachment theory were effective to increase the marital adjustment in post-test (F = -0.941, P <0.05) and follow-up (F = 0.69, 137.79, P <0.05). Given the available limitations to generalize the results and the novelty of the research, further studies are needed to test the reliability of intervention in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • adjustment
  • marital
  • educational
  • attachment
  • dyadic

مراجع

امانی، احمد؛ ثنایی ذاکر، باقر؛ نظری، علی‌محمد؛ نامداری پژمان، مهدی. (1390). اثربخشی دو رویکرد طرح‌واره درمانی و دل‌بستگی درمانی بر سبک‌های دل‌بستگی در دانشجویان مرحله عقد. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 1(2)، 191-171.
بطلانی اصفهانی، سعیده. (1387). تأثیر زوج‌درمانی مبتنی بر نظریه دل‌بستگی بر رضایت جنسی و صمیمیت جنسی زوجین شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان.
حسینی، بیتا. (1394). زوج‌درمانی تحلیلی (چاپ دوم). تهران: جنگل.
خوشابی، کتایون؛ ابوحمزه، الهام. (1393). نظریه دل‌بستگی بالبی (چاپ دوم). تهران: دانژه.
دانش، عصمت. (1389). افزایش سازگاری زناشویی زوج‌های ناسازگار با مشاوره از چشم‌اندازی اسلامی. مجله مطالعات روان‌شناختی، 6 (2)، 186-167.
دیباجی فروشانی، فاطمه السادات؛ امامی پور، سوزان؛ محمودی، غلامرضا. (1388). رابطه سبک‌های دل‌بستگی و راهبردهای حل تعارض بر رضایتمندی زناشویی زنان. فصلنامه اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، 3 (11)، 77-10.
رجبی، غلامرضا؛ حیات‌بخش، لیدا؛ تقی پور، منوچهر. (1394). الگوی ساختاری رابطۀ مهارتمندی هیجانی، صمیمیت، رضایت و سازش یافتگی زناشویی. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 5 (1)، 92-68.
رضا پور میر صالح، یاسر؛ عینی، ابراهیم؛ آیین‌پرست، ندا؛ حشمی، فاطمه. (1393). اثربخشی درمان مبتنی بر دل‌بستگی بر عملکرد خانواده مادران دارای سبک دل‌بستگی ناایمن. مجله مطالعات روان­شناسی بالینی، 4 (15)، 126-105.
زارع، حسین؛ غباری بناب، باقر؛ شمس، علیرضا؛ صادق خانی، اسدالله. (1392). رابطه بین سبک‌های دل‌بستگی و بخشش با رضایت زناشویی زوج‌ها. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 3 (1)، 44-22.
ستاری، فاطمه. (1387). بررسی تأثیر آموزش علاقه اجتماعی بر سازگاری و رضایت زناشویی زوجین شهرستان نجف‌آباد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان.
سلیمی، هادی؛ محسن زاده، فرشاد؛ نظری، علی‌محمد. (1395). پیش‌بینی سازش یافتگی زناشویی بر اساس انسجام خانوادگی، زمان باهم بودن و منابع مالی در معلمان زن. فصلنامه زن و جامعه، 7 (27)، 192-175.
فتوت، هدی. (1391). بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر سازگاری زناشویی زوجین. فصلنامه مددکاران اجتماعی متخصص، (1)، 110-95.
هنرپروران، نازنین. (1391). رویکرد هیجان مدار در زوج‌درمانی (چاپ اول). تهران: دانژه.
 
References
Deborah, C., & Kathrin, B. (2009). Do Spousal Discrepancies in Marital Quality Assessments Affect Psychological Adjustment to Widowhood? Journal of arriage and Family, 71(3), 495- 509.
Duba, J. D., Kindsvatter, A., & Lara, T. (2008). Treating infidelity: considering narratives of attachment. The Family Journal: counseling and Therapy for couples and families, 16 (4), 293- 299.
Ebenuwa- Okoh, E. E. (2010). Gender and age as moderarorsof the relationship between environmental varia blesand marital adjustment among married persons. Educational Research, 2 (1), 745-751.
Gillath, O., Karantzas, G. C., & Fraley, R. (2016). Adult AttachmentA Concise Introduction to Theory and Research. Amsterdam. Academic Press is an imprint of Elsevier, Amsterdam: Elsevier Inc.
Harms, P. D. (2011). Adult Attachment styles in the workplace. Human Resource Management Review, 21(4), 285- 296.
Heru, A. (2010). Improving marital quality in women with medical illness: integration of evidence-based programs into clinical practice. Journal of Psychiatric Practice, 16(5), 297-305.
Hunter, J., & Maunder, R. (2016). Improving patient treatment with attachment theory, A guide for primary care practitioners and specialists. New York: Springer.
Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2010). Attachment in adulthood: Structure, dynamics, and change. New York, NY: Guilford
Ozmen, O., & Atik, G. (2010). Attachment styles and marital adjustment of Turkish married individuals. Procedia- Social and Behavioral sciences, 5, 367- 371.
Scheeren, P., Vieira, R. V. A., Goulart, V. R., & Wagner, A. (2014). Marital Quality and Attachment: The Mediator Role of Conflict Resolution Styles. Paidéia (Ribeirão Preto), 24 (58), 177- 186.
Sesemann, E. M., Kruse, J., Gardner, B. C., Broadbent, C. L., & Spencer, T. (2016). Observed attachment and self-report affect within romantic relationships. Journal of couple & Relationship Therapy, 16 (2), 102-121.
References (In Persian)
Amani, A., Sanaiezaker, B., Nazari, A. M., & Namdaripejeman, M. (2011). Comparison of the Effectiveness of Schema Therapy and Attachment Therapy on Attachment Styles in Contractually Engaged Students. Journal of Family Counseling Psychotherapy, 1(2), 171- 191.
Aminpour, M., Mamsharifi, M., Bayazidi, S., & Ahmadzadeh, M. (2016). Relation of attachment styles and marital adjustment among young couples. World Scientific News, (29), 111-123.
Botlani Isfahani, S. (2008). The effect of couple therapy based on attachment theory on sexual satisfaction and intimacy of couples in Isfahan. Master thesis of family counseling, Isfahan University.
Danesh, E. (2010). Improving marital adjustment levels of incompatible couples with Islamic counseling. Psychological Studies, 6(2), 167-186.
Dibaji Foroushani, F. S., Emamipour, S., & Mahmoudi, GH. (2009). Relationship between attachment styles and conflict resolution patterns with womens marital satisfaction. Thought and Behavior in clinical psychology, 3(11), 10-77.
Fotovvat, H. (2012). The Effectiveness of Emotional Intelligence Education on Couples' Marital Adaptation. Journal of Technical Social Workers, (1), 95-110.
Honarparvaran, N. (2012). Emotion-Oriented Approach in Couple Therapy (first edition). Tehran: Dangeh Publishing.
Hoseini, B. (2015). Analytical Couple Therapy (second edition). Tehran: Forest Publishing.
Khooshabi, K., & Abouhamzeh, E. (2014). Bowlby Attachment Theory (second edition). Tehran: Dangeh Publishing.
Kokolvand, M., & Zeini Hasanvand, N. (2015). The relationship between attachment styles and marital adjustment in teacher couples in city of Khorramabad. Technical Journal of Engineering and Applied Sciences, 5 (s), 451-455.
Rajabi, GH. R., Hayatbakhsh, L., & Taghipour, M. (2015). Structural Model of the Relationship between Emotional Skillfulness, Intimacy, Marital Adjustment and Satisfaction. Journal of Family Counseling & Psychotherapy, 5 (1), 68-92.
Rezapour Mirsaleh, Y., Eini, E., Aeinparast, N., & Hashami, F. (2014). The Efficacy of Attachment-Based Treatment on Family Function of Mothers with Insecure Attachment Style. Quarterly of Clinical Psychology Studies, 4 (15), 105-126.
Salimi, H., Mohsenzadeh, F., & Nazari, A. M. (2016). Prediction of Marital Adjustment Based on Family Solidarity, Time for Togetherness and Financial Sources in Female Teachers. Quarterly Journal of Woman & society, 7(27), 175-192.
Sattari, F. (2008). The effect of social interest education on marital satisfaction and compatibility of couples in Najaf Abad city. Master thesis of family counseling, Isfahan University.
Zaree, H., Ghobari Bonab, B., Shams, A. R., & Sadeghkhani, A. (2013). Investigation the Relationship between Attachment Styles and Forgivingness with Marital Satisfaction in Couples. Journal of Family Counseling & Psychotherapy, 3(1), 22- 44.
مشاوره و روان درمانی خانواده
دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 23
پیاپی 23
مرداد 1396
صفحه 85-102

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 20 دی 1394
  • تاریخ پذیرش: 04 تیر 1385

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار