اثربخشی مشاوره پیش از ازدواج با برنامه مراقبت زوجین «CARE» بر انتظارات زناشویی و باورهای ارتباطی افراد در شرف ازدواج

ابراهیمی, سیروان; گودرزی, محمود; عیسی نژاد, امید

doi:doi.org/10.34785/J015.2019.023

اثربخشی مشاوره پیش از ازدواج با برنامه مراقبت زوجین «CARE» بر انتظارات زناشویی و باورهای ارتباطی افراد در شرف ازدواج

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای مشاوره، گروه مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.

² استادیار گروه مشاوره خانواده، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی،سنندج،ایران.

³ استادیار گروه مشاوره خانواده، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

doi.org/10.34785/J015.2019.023

چکیده

ازدواج یکی از پایدارترین روابطی است که بین افراد شکل می گیرد. با پیچیده تر شدن زندگی، باورها و انتظارات زناشویی تغییرات فراوانی یافته است. زوجین جوان نیاز دارند آموزش های لازم زمینه را دریافت کنند.برنامه مراقبت زوجین «CARE» به عنوان برنامه آموزشی پیش از ازدواج با هدف بهبود روابط و تعاملات زناشویی پیش از ازدواج ارائه شد. هدف تحقیق حاضر تعیین میزان اثربخشی آموزش برنامه مراقبت زوجین « CARE» بر انتظارات زناشویی و باورهای ارتباطی افراد در شرف ازدواج بود. تحقیق حاضر از نوع تحققیات نیمه آزمایشی با گروه کنترل آزمایش، طرح پیش آزمون، پس آزمون پیگیری بود. جامعه پژوهش افراد مراجعه کننده به مراکز خدمات مشاوره ای و روان شناختی شهر ارومیه در نیمه اول سال 1397 بود، که با توجه به ملاک های ورود به پژوهش از میان افراد داوطلب 60 نفر که تصمیم قطعی برای ازدواج داشتند، انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه 30 نفری (یک گروه مداخله به روش کر، یک گروه کنترل) قرار گرفتند.جهت سنجش متغیر های وابسته از پرسشنامه انتظارات زناشویی(امیدوار و همکاران، 1388) و پرسشنامه باورهای ارتباطی (آیدلسون و اپشتاین، 1982)بعنوان ابزار پژوهش استفاده شد. گروه آزمایش آموزش های مبتنی بر برنامه مراقبت زوجین «CARE» را به مدت 6 جلسه دریافت کردند. بعداز جمع آوری داده ها جهت تجزیه و تحلیل از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مگرر استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد، مشاوره پیش از ازدواج با برنامه مراقبت زوجین « CARE» توانسته است انتظارات زناشویی (05/0p< , 199/53f = ) و باورهای ارتباطی (05/0p< , 816/15 f =) در افراد در شرف ازدواج شهر ارومیه را بهبود بخشد. بر این اساس پیشنهاد می گردد تا مشاوران و روان شناسان حوزه خانواده در مشاوره های پیش از ازدواج از مفاهیم برنامه مراقبت زوجین « CARE» در مراکز درمانی و فرایندهای پیش از ازدواج استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.22516654.1398.9.1.13.7

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of pre-marriage counseling through the couples care program «CARE» on expectations and communicational beliefs in marriage applicants

نویسندگان [English]

Sirvan Ebrahimi ¹
Mahmoud Goudarzi ²
Omid Isanejad ³

¹ PhD Student in Counseling, Department of Family Counseling, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran.

² Assistant Professor of Family Counseling, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran.

³ Ph. D in family counseling, Department of counseling, Faculty of humanistic science, University of Kurdistan, Kurdistan, Iran.

چکیده [English]

As life gets more complicated, marital beliefs and expectations have changed a lot. Therefore, young couples need to receive the necessary training in this area. The Couples Care Program ‘CARE’ was introduced as a premarital education program aimed at improving premarital relationships and marital interactions. The purpose of the present study was to determine the effectiveness of CARE training on new couple’s marital expectations and communication beliefs. This study is a semi-experimental study with a control and experimental groups and has pretest, post-test, and follow-up design. The study population consisted of individuals referring to counseling and psychological services centers in Urmia in the first half of 2018, who were selected from among 60 volunteers who had a definite decision to marry. They randomly divided into two groups of 30 persons (one intervention group by CARE, one control group). For measuring the dependent variables, Marital Expectations Questionnaire (Omidvar, 2009), the communicational Beliefs Questionnaire (Eidelson & Epstein, 1982) were used as research tools. The experimental group received the CARE training program for 6 sessions. After data collection, repeated measure ANOVA was used for analysis. The results showed that CARE pre-marriage counseling has been able to improve marital expectations (f=53.199, p<0.05), and communicational beliefs (f=15.816, p<0.05) among married applicants in Urmia. Based on this, it is suggested that family counselors and psychologists, in pre-marital counseling, use the concepts of CARE “training program in pre-marriage treatment centers and procedures.

کلیدواژه‌ها [English]

CARE training program
marital expectations
communicational beliefs
Pre-marriage counseling

مراجع

اسلامی، معصومه. (1385). بررسی رابطه میان باورهای غیرمنطقی و کارکرد خانواده در مراجعه‌کنندگان به دادگاه خانواده شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.

اصلانی، خالد. (1383). نقش مهارت‌های ارتباطی بر کارایی خانوادگی دانشجویان متأهل. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 14، 103-124. [link]

امیدوار، بنفشه؛ فاتحی زاده، مریم السادات و احمدی، سید احمد. (1388). بررسی تأثیر آموزش پیش از ازدواج بر انتظارات زناشویی دانشجویان در آستانه ازدواج در شهر شیراز، دو فصلنامه خانواده پژوهی، 5(18) 231-246. [link]

بلقان‌آبادی، مصطفی؛ گراوند، عالیه؛ احمدی، احمد. (1392). تأثیر آموزش شناختی- رفتاری گروهی بر انتظارات زناشویی زنان و مردان متأهل شهرستان کوه دشت. مشاوره و روان‌درمانی خانواده،3(4)، 641-661. [link]

خمسه، اکرم. (1382). آموزش قبل از ازدواج، تهران، انتشارات دانشگاه الزهرا، پژوهشکده زنان. [link]

رفاهی، ژاله؛ گودرزی، محمود؛ میرزایی چهارراهی، مرتضی. (1391). بررسی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری رابطه پیش از ازدواج میان دختران و پسران از دیدگاه دانشجویان، فصلنامه علمی پژوهشی جامعه‌شناسی زنان، 3(1) 117-134[Link]

السون، دیوید اچ؛ دفرین، جان و السون، ایمی کی. (1393). مهارت‌های ازدواج و ارتباط زناشویی کارآمد، تهران، انتشارات روان‌شناسی و هنر. [link]

سهرابی، زهرا؛ میکائیلی، نیلوفر؛ عطا دوخت، اکبر؛ نریمانی، محمد. (1397). هم سنجی تأثیر زوج‌درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان رابطۀ اجتماعی - هیجانی بر باورهای ارتباطی زوجین. دو فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 8(1) 47-64. [link]

شاه اویسی، سمیرا؛ گودرزی، محمود؛ عزت پور، عمادالدین. (1397). مقایسه میان سبک‌های دل‌بستگی و عشق‌ورزی در زوج‌های بزرگ‌شده در خانواده‌های طلاق و عادی، مجله روان‌شناسی و روان‌پزشکی شناخت، 6(4) 80-89[Link]

شکرکن، حسین و خجسته مهر، رضا. (1393). نظریه انصاف و نقد آن: گامی در توسعه روابط مطلوب در دنیای کار و روابط زناشویی در جامعه ایران. تحول در علوم انسانی، 1(1) 67-86. [link]

فرح‌بخش، کیومرث و شفیع‌آبادی، عبداله. (1385). ابعاد عشق‌ورزی بر اساس نظریه سه بعدی عشق درچهار گروه زوج‌های در مرحله نامزدی، عقد، ازدواج و دارای فرزند. دانش و پژوهش در روانشناسی،30(1) 1-20. [link]

فرمانی شهرضا، شیوا؛ رسولی، محسن؛ قائدنیای جهرمی، علی. (1393). رابطه میان صمیمیت زناشویی، الگوهای ارتباط زناشویی و همدم طلبی- دوری گزینی کارکنان متأهل دانشگاه خوارزمی. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 4(3), 447-473. [link]

قادر زاده، امید؛ قادر زاده، هیرش؛ حسن پناه، حسین. (1391). عوامل پیش‌بینی کننده ی گرایش زوجین به طلاق در مناطق مرزی: مطالعه ی موردی شهر بانه. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2.1(ویژه نامه خانواده و طلاق), 102-119. [link]

گودرزی، محمود.، شیری، فاطمه؛ و محمودی، بختیار. (1397). اثربخشی آموزش مؤلفه‌های خانواده درمانی شناختی-رفتاری بر تعارض والد-فرزندی و تعارض زناشویی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 12(4 پیاپی 48) 531-551[Link]

مشتاقی، مرضیه؛ آتش پور، سید حمید‏رضا؛ آقایی، اصغر؛ علامه، سید‏فرید. (1391). تأثیر آموزش گروهی انسان‌گرایی بر باورهای ارتباطی زنان متأهل مراجعه‏کننده به مراکز مشاوره و فرهنگسراهای شهر اصفهان. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(3) 322-339. [link]