اثربخشی درمان‌های شناختی رفتاری خانواده- محور و راه‌حل- محور بر افکار خودکشی‌گرایانه، علائم افسردگی، پیوستگی و انطباق‌پذیری خانوادگی اقدام‌کنندگان به خودکشی

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران

2 دانشیار روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

4 استاد مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز و واحد علوم علوم تحقیقات آزاد اسلامی اهواز

5 متخصص مسمومیت، بیمارستان رازی اهواز

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری خانواده- محور و درمان راه‌حل-محور بر کاهش افکار خودکشی‌گرایانه و علائم افسردگی و افزایش پیوستگی و انطباق‌پذیری خانوادگی افراد اقدام کننده به خودکشی در بیمارستان رازی شهرستان اهواز بود. بر این اساس، شش مرد اقدام‌کننده به خودکشی با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند.
روش: دراین پژوهش ازطرح تجربی تک موردی ازنوع خط پایه چندگانه استفاده شد. درمان شناختی رفتاری خانواده- محور و درمان راه‌حل- محور در سه مرحله خط پایه، مداخله و پیگیری انجام شد و آزمودنی‌ها به پرسشنامه افسردگی بک (BDI-13)، مقیاس افکار خودکشی‌گرایانه (SIS) و مقیاس ارزیابی انطباق‌پذیری و پیوستگی خانواده FACES-2)) پاسخ دادند. داده‌ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI) و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند.
یافته‌ ها: درمان شناختی رفتاری خانواده- محور در کاهش افکار خودکشی‌گرایانه و علائم افسردگی و افزایش پیوستگی اثر معناداری داشت و درمان راه‌حل‌‌‌محور فقط در کاهش افکار خودکشی‌گرایی معنادار بود.
نتیجه‌ گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که هر دو درمان بر هدف های درمان تاثیر داشته‌اند، اما درمان شناختی رفتاری خانواده- محور موفق‌تر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Family-Based Cognitive Behavioral Therapy and Solution-Focused Therapy on Suicidal Ideation, Depression Signs, Family Cohesion and Adaptability of Suicide Attempters

نویسندگان [English]

  • Zabihollah Abbaspour 1
  • Reza Khojasteh Mehr 2
  • Gholamreza Rajabi 2
  • Sirus Alipour 3
  • Yusef‌ Ali Attari 4
  • Ali Hasan Rahmani 5
1 Ph.D Student of counseling,University of Shahid Chamran ,Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Associate Professor of Psychology, University of Shahid Chamran ,Ahvaz, Ahvaz, Iran
3 Assistant Professor of psychology University of Shahid Chamran ,Ahvaz,, Ahvaz, Iran
4 Professor of Counseling, University of Shahid Chamran ,Ahvaz, Ahvaz, Iran
5 Assistant Professor of Toxicology, Razi Hospital of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Purpose: The aim of present study was the effectiveness of Family-Based Cognitive Behavioral Therapy and Solution-Focused Therapy on suicidal ideation, depression signs, family cohesion and adaptability of suicide attempters in Razi Hospital of Ahvaz. Six suicide attempter's male were selected using purposeful sampling.
Methods: Multiple baseline experimental single case study was used as the method of the present study. The Family-Based Cognitive Behavioral Therapy and Solution-Focused Therapy was carried out in three phase of baseline, intervention and follow-up and participants completed The Suicidal Ideation Scale (SIS), Beck Depression Inventory (BDI-13) and Family Adaptability and Cohesion Evaluation Scale (FACES-2).Data analyzed with visuals inspection, reliable change index (RCI) strategies and improvement percentage.
Findings: Family-Based Cognitive Behavioral Therapy had a significant effect in reducing suicidal ideation, depression signs and increasing family cohesion and Solution-Focused Therapy had only a significant effect on the reduction of suicidal ideation.
Conclusion: Results showed that both these therapies had positive efficient on target, but Family-Based Cognitive Behavioral Therapy was more successful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Suicide
  • Family-Based Cognitive Behavioral Therapy
  • Solution-Focused Therapy
  • suicidal ideation
  • Depression Signs
  • Family Cohesion and Adaptability

مراجع

قرآن کریم

اکبری زردخانه، سعید؛ جعفری، سالار؛ دولتشاهی، بهروز؛ ممقانیه، مریم (1388). رابطه خودکشی با ویژگی­های شخصیتی و رویدادهای زندگی. مجله علوم رفتاری،3(2): 157-151.

امیری نژاد، علی؛ قریشی راد، فخرالسادات؛ جوانمرد، غلامحسین (1390). مقایسه سبک های فرزندپروری و سلامت روان افراد اقدام کننده به خودکشی با والدین افراد عادی. فصلنامه مشاوره وروان درمانی خانواده، 1(3): 330-315.

ایمانی، مهدی؛ رجبی، غلامرضا؛ خجسته مهر، رضا؛ بیرامی، منصور؛ بشلیده، کیومرث (1392). بررسی کارآیی درمان­های مبتنی بر پذیرش و تعهد انطباق یافته زوجی، زوج‌درمانی رفتاری یکپارچه‌نگر بر کاهش علائم نگرانی و ناسازگاری زناشویی، زن­های دارای آشفتگی زناشویی و اختلال اضطراب فراگیر. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 3(1): 88-56.

باپیری، امیدعلی؛ بهامین، قباد؛ فیض­اللهی، علی (1389). بررسی تاثیر آموزش گروهی حل مساله بر برخی ویژگی­های روان­شناختی نوجوانان اقدام کننده به خودکشی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 18(1):22-16.

 حناساب­زاده، مریم؛ یزدان دوست، رخساره؛ اصغر نژادفرید، علی­اصغر؛ غرایی، بنفشه (1390). شناخت درمانی مبتنی بر ذهن­آگاهی در مورد بیماران افسرده خودکشی­گرا: یک مطالعه کیفی. مجله علوم رفتاری، 5 (1):38-33.

حمیدپور، حسن (1387). اهمیت روش شناسی در پژوهش‌های  رفتاری- شناختی. بازتاب دانش، 3: 56-49.

خجسته­مهر، رضا؛ عباس­پور، ذبیح­اله؛ رجبی، رضا (1387). مقایسه پیوستگی، انطباق­پذیری، سطح ارتباط و رضایت زناشویی در متاهلین پرگذشت و کم گذشت اداره­های دولتی شهر اهواز. مجله علوم تربیتی و روان­شناسی، 15 (1):194-179.

رجبی، غلام رضا (1384). ویژگیهای روانسنجی ماده های فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی بک  BDI-13، فصلنامه روان شناسان ایران، سال اول، شماره 4 (3):291-298.

رود، ام دیوید؛ جوینر، توماس؛ رجب، ام حسن (2001). مقابله با گرایش به خودکشی. ترجمه مهشید فروغان (1386). تهران، انتشارات رشد.

سامرز- فلنگن، جان؛ سامرز- فلنگن، ریتا (1995) مصاحبه بالینی. ترجمه آوادیس یانس، هامایاک؛ گاهان، نیسان؛ عرب قهستانی، داود؛ براتی سده، فرید (1389). تهران، انتشارات رشد.

مرادی، علیرضا؛ مرادی، رحیم و مصطفوی، احسان (1391). بررسی میزان و عوامل مرتبط به خودکشی در شهرستان بهار. فصلنامه تحقیقات علوم رفتاری، 10 (1): 58-50.

Andersson, T. A. (2012). “Nobody talks about suicide, except if they’re kidding” disenfranchised grief, coping strategies, and suicide survivor identity in peer suicide grievers. Unpublished Doctoral Dissertation, Case Western Reserve University.

Brent, D., Greenhill, L., Compton, S., Emslie, G., Wells, K., Walkup, J., Vitiello, B., Bukstein, O., Stanley, B., Posner, K., Kennard, B., Cwik, M., Wagner, A., Coffey, B., March, J., Riddle, M., Goldstein, T., Curry, J., Barnett, S., Capasso, L, Jamie J., Hughes, J., Shen, S., Gugga, S. & Turner, B. (2009). The treatment of adolescent suicide attempters (TASA) study: predictors of suicidal events in an open treatment trial. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 48(10):987–996.

Brent, D., Kolko, D., Allan, M., Brown, R. V. (1990). Suicidality in affectively disordered adolescent inpatients. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 29(4):586–593.

Crocker, L., Clare, L., Evans, K. (2006). Giving up or finding a solution? The experience of attempted suicide in later life. Aging & Mental Health; 10(6): 638–647.

Delgado, K. J. (2013). The role of relationships in completed suicide: A gendered analysis of suicide notes. Unpublished doctoral dissertation, The Faculty of The School of Professional Psychology Wright State University.

Estrada, B., Beyebach, M. (2007). Solution-focused therapy with depressed deaf persons. Journal of Family Psychology, 18(3): 45-63.

Hamilton, D. R. (2103). Suicide as an escape from pain: An analysis of suicide notes and case files. Unpublished doctoral dissertation, The Faculty of The School of Professional Psychology Wright State University.

Henden, J. (2008). Preventing suicide: the solution focused approach. East Sussex, PO198SQ, England.

Hope, K. L. (2009). A reason to live: The protective influence of close friendships on college students. Unpublished doctoral dissertation, The Graduate School of The University of Florida.

Isaac, M., Elias, B., Katz, L. Y., Belik, S. L., Deane, F. p., Enns, M. V., Sareen, J., & The Swampy Cree Suicide Prevention Team (12 members). (2009). Gatekeeper Training as a Preventative Intervention for Suicide: A Systematic Review. The Canadian Journal of Psychiatry, 54(4): 260-268.

Jurich, A. P. (2008). Family therapy with suicidal adolescents. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data. New York, NY 10016.

Lipschitz, J. M., Yen, S., Weinstock, L. M. & Spirito, A. (2012) Adolescent and caregiver perception of family functioning: Relation to suicide ideation and attempts. Psychiatry Research, 200: 400-403. 

مشاوره و روان درمانی خانواده

دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 14
بهار و تابستان 1393
صفحه 185-227

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار