بررسی ارتباط میان ابعاد مثبت و منفی عزّت نفس با سلامت روانی از طریق نقش میانجی-گر فرسودگی شغلی در زنان متأهّل و مجّرد

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

1 گروه روان شناسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران

2 گروه روان شناسی ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌‌ی میان دو بعد عزّت نفس (خودارزنده سازی و خودناارزنده سازی) با سلامت روانی با میانجی‌گری فرسودگی شغلی است. روش: جامعه‌‌ی آماری شامل کلّیه‌ی معلّمان زن مدارس شهرستان شادگان بودند که از میان آنها یک نمونه‌ی تصادفی چند مرحله‌ای به تعداد 120 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش -که یک طرح توصیفی از نوع همبستگی بود- سه آزمون عزّت نفس روزنبرگ (1963)، فرسودگی شغلی مسلش (1981) و  سلامت عمومی گلدبرگ (1978) استفاده گردید. یافته: به منظور تحلیل داده‌ها، از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد و تجزیه و تحلیل مدل پژوهش با نرم افزار  Amos18 انجام گرفت. شاخص‌های برازش مدل‌یابی معادلات ساختاری، مدل کلّی پژوهش را تأیید کردند؛ به عبارت دیگر، نتایج نشان دادند دو بعد خودارزنده‌سازی و به ویژه خودناارزنده‌سازی از طریق یک ساختار زیربنایی (متغیّر مکنون) فرسودگی شغلی بر متغیّر مکنون ابعاد سلامت روانی اثر می‌گذارد. نتایج: نتایج حاصل از روش خودراه‌انداز و فاصله‌ی اطمینان حاصل از آن نشان داد که اندازه‌ی اثر غیرمستقیم خودناارزنده سازی بر سلامت روانی از طریق فرسودگی شغلی برابر با 33/0 است که در سطح 002/0 p= معنی‌دار است. تلویحات نظری مهمی از کارکرد متفاوت ابعاد مثبت و منفی عزّت نفس بر سلامت روانی از طریق فرسودگی شغلی در معلّمان زن حاصل شده است که در متن مقاله به آن پرداخته می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Relationship between Positive and Negative Aspects of Self-Esteem and Mental Health with regard to the Mediating Role of Job Burnout in Women Teachers

نویسندگان [English]

  • KIUMARS BESHLIDEH 1
  • SAYYED ESMAIEL hASHEMY SHIKHSHABANI 2
1 Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Aim and Background: This research was carried out to detect the direct and indirect effects of positive and negative aspects of self-esteem (self-value and self-devaluation) through job burnout on mental health. Method: The statistical population consisted of all women teachers in Shadegan province, from among which one hundred and twenty subjects were selected via stratified random method. The three measures of Rosenberg self-esteem (Rosenberg, 1966), job burnout (Maslach (1981) and general health questionnaire (Goldberg and Hiller, 1979) were used for data collection. Structural equation modelling was applied to explore the relationship between positive and negative aspects of self-esteem as two independents variables, the three aspects of job burnout as a latent mediator, and mental health as dependent variable. Results: The structural analysis of the model showed a full mediating linkage of job burnout between independent and dependent Variable. It meant that there was no significant direct effect between self-esteem and mental health. Passing the most impression of self-esteem on mental health through job burnout was the most important finding of this research. There is some important implication about how negative self-esteem affects mental health through latent structure of burnout that would be paid attention in the paper

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-Esteem and Mental Health
  • Job burnout
  • Women Teachers