هم سنجی خودتنظیمی در گونه‌های ناهمسان خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران. (نویسنده مسئول)

2 دانشیار گروه روان شناسی دانشکده روان شناسی دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

چکیده

پژوهش با هدف تبیین تفاوت خودتنظیمی دانش آموزان دبیرستانی در گونه‌های ناهمسان خانواده بر پایۀ مدل فرایند و محتوای خانواده انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع پس رویدادی بود. به این منظور از میان دانش آموزان پایه دوم و سوم دوره متوسطه شهر شیراز 308 (186 دختر، 122 پسر) دانش‌آموز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از مقیاس‌های فرایند و محتوای خانواده (فرم فرزندان) و راهبردهای انگیزشی یادگیری که روایی و اعتبار آن‌ها تأییدشده، استفاده گردید. داده‌های به‌دست‌آمده با آزمون تحلیل واریانس یک متغیره و چند متغیره تجزیه‌وتحلیل شد. برآیندها نشان داد که راهبردهای شناختی در گونه‌های سالم و غیرسالم دارای تفاوت معنی‌دار است. درحالی‌که تفاوت در خودتنظیمی برآمده از تفاوت گونه سالم با غیرسالم و از نوع مشکل‌دار محتوایی و مشکل‌دار فرایندی است. با توجه به برآیندها می‌توان گفت که در گونه‌های ناهمسان خانواده به‌کارگیری خودتنظیمی در میان دانش آموزان تفاوت وجود دارد و به روانشناسان مدرسه و مشاوران توصیه می‌شود که این موضوع را در مشاورۀ با دانش آموزان موردتوجه قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparison of Self-Regulatory in Different Family types

نویسندگان [English]

  • Mona Ghoreishi 1
  • Seamak Samai 2
1 Ph.D student in Educational Psychology, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran
2 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology, Islamic Azad University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

The purpose of the study was to explain the difference between self-regulatory of high- school students in different family types based on family process and content model. The research method was descriptive post event. The sample consisted of the second and third of 308(186female, 122male) high-school students in Shiraz. The sampling method was cluster sampling. The self-report family process scale, the self-report family content scale (children form) and motivated strategies for learning questionnaire were used in this study, who confirmed their validity and reliability. There used from ANOVA & MANOVA for data analysis of this research. The results showed that significant difference in healthy family and unhealthy family on cognitive strategies. The difference of self-regulation was between of healthy family with unhealthy family, content problematic family and process problematic family. In sum, this research showed that there is significant difference in terms of self- regulatory among students in these families. In addition, school psychologists and counselors recommended that this issue to consider in consultation with the student.

کلیدواژه‌ها [English]

  • family content
  • family process
  • family types
  • self-regulatory

مراجع

منابع
البرزی، شهلا و سامانی، سیامک (1378). بررسی و هم سنجی باورهای انگیزشی و راهبردهای خودتنظیمی برای یادگیری در میان دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی مراکز تیزهوشان شهر شیراز. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 15 (1)، 18-3.
امیری نژاد، علی؛ قریشی راد، فخرالسادات؛ جوانمرد، غلامحسین (1390). مقایسه سبک‌های فرزند پروری و سلامت روان والدین افراد اقدام کننده به خودکشی با والدین افراد عادی. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده،1(3): 330-315.
ترابی، عطا (1389). بررسی شادکامی در گونه‌های مختلف خانواده بر پایۀ مدل فرایند و محتوای خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد مرودشت.
جعفری، محمدعلی. (1388). مقایسه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در گونه‌های مختلف خانواده بر پایۀ مدل فرایند و محتوای خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
شیربگی، ناصر (1391). اثربخشی ترکیب خدمات مشاوره‌ای با تدریس خصوصی تکمیلی در کمک به دانش آموزان دارای افت تحصیلی، حرمت خود پایین در رفتار کلامی نامناسب. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده،2: 90- 78.
صالحی، ساناز (1388). بررسی انگیزش تحصیلی خانواده در گونه‌های مختلف خانواده در مدل فرایند و محتوای خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
زارع، مریم (1386). بررسی رابطه انعطاف‌پذیری و انسجام خانواده با جهت‌گیری هدف فرزندان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
شکر بیگی، علیرضا و یاسمی نژاد، پریسا (1391). هم سنجی سبک‌های فرزند پروری خانواده، حرمت خود و سلامت عمومی نوجوانان پسر بزهکار و عادی در کرمانشاه. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده،2(2): 192-178.
عبدالله زاده، نازنین (1388). بررسی نیمرخ هیجانی فرزندان در گونه‌های مختلف خانواده بر پایۀ مدل فرایند و محتوای خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور تهران.
کرمی، جهانگیر؛ زکی یی، علی؛ علیخانی، مصطفی (1391). رابطه کارکرد خانواده با اختلالات شخصیت بر پایۀ الگوی مک مستر. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(4): 553-537.
نیسی، عبدالکاظم؛ کرمعلیان، حسن؛ همایی، رضا (1391). بررسی تأثیر آموزش مداخله‌ای گروهی شناختی رفتاری مذهبی بر سلامت روانی همسرهای نابارور در شهر اصفهان. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(2): 162-151.
Cassidy, Tony. (2000). Social background, achievement motivation, optimism, and health: a longitudinal study. Counseling psychology quarterly, 13 (4), 399-412.
Diaz, Lozano. (2004). Personal, family and academic factors affecting low achievement in secondary school. Electronic Journal of Research in Educational psychology, 1 (1), 43-66.
Lemos, S. L. (1999). Students goals and self-regulation in the classroom. International Journal of Educational Research, 31, 471-485
Montague, M. (2008). Self-regulation strategies to improve mathematical problem solving for students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 31, 37-46.
Olson, D. H. (1999). Circumflex model of marital & family systems (Empirical approaches to family assessment). Journal of Family Therapy, 22(2), 144-167.
Osborne, Courtney Nicole. (2007). School Motivation and Academic Achievement of Adolescents living in Appalachia: The Influence of Parenting Behavior and Family Interactions. Electronic MS Thesis or Dissertation of Miami University.
Pintrich, Paul R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self-regulated learning. International Journal of Educational Research, 31, 459-470.
Pintrich, Paul R & De Groot, E. v. (1990). Motivation and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 2(1), 33-40.
Samani, Siamak. (2005). Family process and content model. Paper Presented in International Society for Theoretical Psychology Conference, 20-24 June, Cape Town, South Africa.
Samani, Siamak. (2008). Validity and reliability of family process and family content scales. Paper Presented in the XXIX International Congress of Psychology, 20-25 July, Berlin, Germany.
Samani, Siamak. (2010). Family types in the family process and content model. Procardia social and behavioral sciences, 5,727-732.
Schunk, D. H. & Pajares, F. (1996). The development of Academic Self-Efficacy. chapter in A. Wigfield & J. Eccles (Eds.), Development of achievement motivation. San Diego: Academic Press.
Schunk, D. H. &Zimmerman, B. J. (1997). Social origins of self-regulatory commpetence. Educational psychologists, 32,195-201.
مشاوره و روان درمانی خانواده
دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 20
پاییز و زمستان 1394
صفحه 98-112

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار