نقش واسطه ای خود کارآمدی و خوش‌بینی در رابطۀ میان رضایت زناشویی و رضایت از زندگی زنان آموزگار شهر نهاوند

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

1 استادیار گروه روان شناسی بالینی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی تهران.

3 کارشناس ارشد مشاوره خانواده دانشگاه خوارزمی تهران.

4 کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی دانشگاه شیراز.

5 دانشجوی دکترای تخصصی روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

چکیده

رضایت زناشویی،خود کارآمدی و خوش‌بینی نقش برجسته‌ای در تجربه رضایت زندگی دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌ای خود کارآمدی و خوش‌بینی در رابطۀ میان رضایت زناشویی و رضایت از زندگی آموزگاران زن شهرستان نهاوند است. روش پژوهش از نوع تحلیل مسیر است. جامعۀ آماری را همه آموزگاران زن متأهل شهرستان نهاوند که دربرگیرنده 612 نفر بودند و در سال تحصیلی 94- 93 مشغول به تدریس بودند، تشکیل می‌دهد. اندازۀ نمونه پژوهش بر پایۀ به‌کارگیری جدول مُرگان 240 نفر بوده است. روش نمونه‌گیری، خوشه‌ای چندمرحله‌ای است. گردآوری داده‌ها با به‌کارگیری ابزارهای رضایت از زندگی، رضایت‌مندی زناشویی هادسون، خود کارآمدی عمومی شوارتزر و خوش‌بینی انجام شده است. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام گرفت. اطلاعات به‌دست‌آمده از طریق رگرسیون، همبستگی پیرسان و تحلیل مسیر مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند.نتایج همبستگی پیرسان نشان داد که میان همه متغیرهای پژوهش همبستگی معنی‌داری (05/0> P) وجود دارد. نتایج رگرسیون گام‌به‌گام روشنگر آن بود که دو متغیر خود کارآمدی و خوش‌بینی در رابطه میان رضایت زناشویی با رضایت از زندگی نقش واسطه‌ای دارند. نتایج تحلیل مسیر نیز برای اثر مستقیم رضایت زناشویی بر رضایت از زندگی برابر با 221/0 برآورد شد. بررسی اثر غیرمستقیم رضایت زناشویی بر رضایت از زندگی از طریق نقش واسطه‌ای دو متغیر خود کارآمدی و خوش‌بینی نیز رویهمرفته 287/0 برآورد شد که سهم خود کارآمدی در این اثر 17/0 و سهم خوش‌بینی 11/0 است. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر، روانشناسان و مشاوران خانواده می‌توانند با آموزش خوش‌بینی و خود کارآمدی و بالا بردن آن‌ها در زوجین، منجر به افزایش رضایت زندگی و رضایت زناشویی آنان شوند. همچنین بالا بردن رضایت زناشویی در بالا بردن رضایت از زندگی زوجین نیز کارساز است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

 The mediating role of self-efficacy and optimism in the relation between marital satisfaction and life satisfaction among female teachers in Nahavand

نویسندگان [English]

  • Mehdi Imani 1
  • Seyed Ali Kazemi Rezaie 2
  • Hojatolallah Pirzadeh 3
  • Ahmad Valikhani 4
  • Seyed Vali Kazemi Rezaie 5
1 Assistant Professor, Department of Clinical Psychology, Shiraz University
2 Graduate student of clinical psychology, Kharazmi University of Tehran.
3 Master of Family Counseling, Kharazmi University of Tehran
4 Master of Clinical Psychology, Shiraz University
5 Ph.D student in Psychology, Islamic Azad University, Kermanshah Branch
چکیده [English]

Marital satisfaction, self-efficacy, and optimism play an important role on life satisfaction. Therefore, present study aimed to investigate the mediating role of self-efficacy and optimism in the relation between marital satisfaction and life satisfaction among female teachers in Nahavand.This research study has done through the path analysis. The statistical population of this study included all female teachers in Nahavand city, 612 married women, who were all active teachers in the 93-94 academic years. The sample size in the study, based on the population size and according to Morgan table, was 240. Sampling method in this study was multistage cluster. The collected data used Life Satisfaction Questionnaire (TSWLS), Hudson’s marital satisfaction questionnaire (IMS), Schwartzberg’s general self-efficacy questionnaire (GSE) and optimism questionnaire (R -LOT). The Data analyzed by statistical software’s: SPSS and Amos. The Obtained information through the statistical methods of regression, Pearson’s correlation, and path analysis analyzed. The results from Pearson correlation showed that there are significant correlations between all variables. The regression results also showed that two variables of self- efficacy and optimism in the relation between marital satisfaction and life satisfaction play a mediating role. A path analysis results as well, for direct effect of marital satisfaction on life satisfaction, was equal to 0/221. Examining the indirect effect of marital satisfaction on life satisfaction through the mediating role of the two variables, self-efficacy and optimism, was estimated 0/287, of which self-efficacy in this work has a0/17 share and optimism 0/11. Marital satisfaction variable has the ability to direct predictive teachers’ life satisfaction. In addition, the two variables, self-efficacy, and optimism, indirectly play a mediating role, between the two variables of marital satisfaction and life satisfaction for the teachers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • marital satisfaction
  • Self-efficacy
  • optimism
  • Life satisfaction

مراجع

منابع
احدی، بتول؛ نریمانی، محمد؛ ابوالقاسمی، عباس و آسیایی، مریم. (1388). بررسی ارتباط هوش هیجانی، سبک اسناد و خود کارآمدی با رضایت از زندگی در زنان شاغل. مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، 10(1)، 127-117.
بیابانگرد، اسماعیل. (1391). روش‌های پژوهش در روان‌شناسی و علوم تربیتی، جلد دوم، تهران: نشر دوران.
پور سردار، نوراله؛ پور سردار، فیض اله؛ پناهنده، عباسی، سنگری، علی اکبر و عبدی زرین سهراب. (1391). تأثیر خوش‌بینی «تفکر مثبت» بر سلامت روانی و رضایت از زندگی: یک مدل روان‌شناختی از بهزیستی. مجله پژوهشی حکیم، 16(1)، 49-42.
ﺗﺮﮐﻤﻨﯽ، زﻫﺮا. (1383). ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان رﺿﺎﯾﺖ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ زﻧﺎن در ازدواﺟﻬﺎی درون ﻓﺎﻣﯿﻠﯽ و ﺑﺮون. ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺎﻣﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واﺣﺪ رودﻫﻦ.
ثنایی، باقر؛ علاقبند، ستیلا و هومن، عباس. (1387). مقیاس های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
حجت پناه، مینا و رنجبر کهن، زهره. (1392). رابطه رضایت جنسی، رضایت زناشویی و رضایت زندگی زوجین. چشم انداز امین در روانشناسی کاربردی، سال اول، شماره 1.
حسینی، سیده مریم؛ رضایی، آذر میدخت و کیخسروی بیگ زاده، زهره. (1390). مقایسه­ی حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی و افسردگی و شادکامی در سالمندان زن و مرد. جامعه شناسی زنان، 2(4)، 162-143.
رحمانی، اعظم و الله قلی، لیلا. (1388). نقش فاصله سنی زوجین در رضایت از زندگی زناشویی و رضایت جنسی. دانشگاه علوم پزشکی لرستان دانشکده پرستاری و مامایی، 5(16 و 17)، 21-15.
 زندی پور، طیبه و مومنی جاوید؛ مهرآور. (1390). بررسی رابطه رضایت زناشویی و رضایت شغلی در کارکنان شرکت آب و فاضلاب استان تهران. مشاوره شغلی و سازمانی، 3(7)، 113-129.
سیف، علی اکبر. (1379). روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیری وآموزش. تهران: دوران
صادقی، (1389). بررسی عوامل تأثیرگذار بر رضایت زندگی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی ایران.
عطاری، یوسفعلی؛ عباسی سرچشمه؛ ابوالفضل و مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1385). بررسی روابط ساده و چند گانه نگرش مذهبی، خوش‌بینی و سبک‌های دل‌بستگی با رضایت زناشویی در دانشجویان مرد متاهل دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 3(13)، 110-93.
علی بیگ، فتا نه؛ احمدی، سید احمد؛ فرحبخش، کیومرث؛ عابدی، احمد؛ علی بیگ، مرتضی. (1391). تأثیر آموزش خوش‌بینی بر کیفیت زندگی دانشجویان دختر مقیم خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 12(9)، 720-709.
گنجی ارجنگی، معصومه و فراهانی، محمد نقی. (1388). رابطه تنیدگی شغلی و خود کارآمدی با رضایت از زندگی در امدادگران حوادث گاز استان اصفهان. پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 2(3)، 24-15.
مردانی حموله، مرجان و حیدری، هایده. (1389). ارتباط خوش‌بینی و سبک‌های دل‌بستگی با رضایت زناشویی در کارکنان بیمارستان. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 8(1)، 52-46.
نصیری، حبیب اله و جوکار، بهرام. (1387). معنی‌داری زندگی، امید، رضایت از زندگی و سلامت روان در زنان. پژوهش زنان، 6(2)، 176-157.
 نظری چگنی، اکرم؛ بهروزی، ناصر؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز و هاشمی شیخ شبانی، اسماعیل. (1391). رابطه سبک دل‌بستگی ایمن، خوش‌بینی و حمایت اجتماعی با رضایت از زندگی در دانشجویان دختر. فصلنامه علمی پژوهشی زن و فرهنگ، 4(15)، 57-45.
نوری، ن. ا. (1385). نقش خوش‌بینی در کاهش اضطراب. مجله راه تربیت، شماره 3، مرکز جهانی، معاونت فرهنگی.
وزیری، شهرام؛ کاشانی، فرح لطفی؛ حسینیان، سیمین و بهرام غفاری، سارا. (1389). خود کارآمدی جنسی و رضایت زناشویی. اندیشه و رفتار، 4(16)، 81-75.
Azad-Marzabadi, E., Tarkhorani, H., & Emami Khonsari, N. (2007). The relation between job stress and job satisfaction in a group of personnel. JBS, 1(2), 121-29.‏
Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American psychologist, 37(2), 122.‏
Bayram Özdemir, S., Cheah, C. S., & Coplan, R. J. (2016). Processes and conditions underlying the link between shyness and school adjustment among Turkish children. British Journal of Developmental Psychology.
Carver, C. S., Scheier, M. F., & Segerstrom, S. C. (2010). Optimism. Clinical psychology review, 30(7), 879-889.‏
Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of personality assessment, 49(1), 71-75.‏
 Diener, E., Horwitz, J., & Emmons, R. A. (1985). Happiness of the very wealthy. Social Indicators Research, 16(3), 263-274.‏
Edlati, A., & Redzuan, M. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction. Journal of American Science, 6(4), 132-137.
Hawkins, A. J., Carroll, J. S., Doherty, W. J., & Willoughby, B. (2004). A comprehensive framework for marriage education*. Family Relations, 53(5), 547-558.‏
Huber, C. H., Navarro, R. L., Womble, M. W., & Mumme, F. L. (2010). Family resilience and midlife marital satisfaction. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 6(1): 1-10.
Jelas, Z. M., Azman, N., Zulnaidi, H., & Ahmad, N. A. (2016). Learning support and academic achievement among Malaysian adolescents: the mediating role of student engagement. Learning Environments Research, 1-20.
Jones, T., DeMore, M., Cohen, L. L., O’Connell, C., & Jones, D. (2008). Childhood healthcare experience, healthcare attitudes, and optimism as predictors of adolescents’ healthcare behavior. Journal of clinical psychology in medical settings, 15(3), 234-240.‏
Karademas, E. C. (2006). Self-efficacy, social support and well-being: The mediating role of optimism. Personality and individual differences, 40(6), 1281-1290.‏
Mozafary Sh. Mental soldiers psychology corolitions, master of science thesis clinical psychology. shiraz university. 2004.
Ogunyemi, A. O., & Mabekoje, S. O. (2007). Self-efficacy, risk-taking behavior and mental health as predictors of personal growth initiative among university undergraduates. Journal of Research in Educational Psychology, 12, 349-362.
Paciello, M., Ghezzi, V., Tramontano, C., Barbaranelli, C., & Fida, R. (2016). Self-efficacy configurations and wellbeing in the academic context: A person-centred approach. Personality and Individual Differences, 99, 16-21.
Raghunathan, K., Allen, S., & Jacob, E. (2016). Learning preferences of Enrolled Nursing students: educational preparation and training for workplace readiness. Refereed papers, 33.
Rajabi, Gh. R. (2006). An investigation into thereliability and validity of General Self Efficacy Scale-10. The Journal of Modern Thoughts in Education, 2,111-122. (Persian).
Scheier, M. F., Carver, S., & Bridges, M. W. (1994). Distinguishing optimism from neuroticism (and trait anxiety, self-mastery, and self-esteem): Reevaluation of the orientation test. Journal of Personality And Social Psychology, 67, 1063-1078.
Schwarzer, R., & Jerusalem, M. (1979). General perceived self-efficacy. In J. Weinmanr, S.W. & M.Johnston (eds.), Measures in health Psychology: A User’s Portfolio. England: NFER-Nelson.
Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2014). Positive psychology: An introduction (pp. 279-298). Springer Netherlands.
Taylor SE, Stanton AL. Coping resources, coping processes, and mental health. Annu Rev Clin Psychol. 2007; 3: 377-401
Vecchio, G. M., Gerbino, M., Pastorelli, C., Bove, G. D., Caprara, V. G. (2007). Multi-faceted Self efficacy Beliefs as Predictors of Life Satisfaction in Late Adolescence. Personality and Individual Differences, 43, 1807-1818.
Watson D, Clark L.A. Development and validation of brief measures of positive and negative affect: the PANAS scales. Journal of personality and Social Psychology. 1988, 54; 1063-70.
Weber S, Puskar KR, Ren D. Relationships between depressive symptoms and perceived social support, self-esteem, & optimism in a sample of rural adolescents. J Issue Ment Health Nurs. 2010; 31(9):584–88.
 Wynne, K. T. (2016). Exploring Crossover Effects Among Working Spouses Through The Lens Of Social Cognitive Theory: Soc And Work-Family Conflict.
مشاوره و روان درمانی خانواده
دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 19
پیاپی19
مهر 1394
صفحه 50-71

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 فروردین 1394
  • تاریخ پذیرش: 15 فروردین 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار