پیشینۀ علمی زوج‌درمانی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس: تحلیل اسنادی و علم‌سنجی تحقیقات بین‌المللی در حوزه زوج‌درمانی

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

1 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

2 دانشجوی دکتری بازیابی اطلاعات و دانش، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

روند پژوهش‌ها کاربردی و کارآزمایی‌ها در نیمه دوم قرن بیستم و ابتدای قرن بیست‌ویک چندان یکپارچه نبوده و کم و کیف آن سزاوار پژوهش است. پژوهش حاضر به توصیف وضعیت انتشار مدارک حوزه زوج‌درمانی و ترسیم شبکه‌های همکاری علمی افراد و سازمان و کشورها و همچنین ترسیم شبکه هم رخدادی اصلاحات این حوزه در پایگاه اطلاعاتی Scopus از سال 1970 تا 2020 پرداخت. روش این پژوهش توصیفی و با رویکرد کتاب‌سنجی بود. در این پژوهش، تعداد 2898 مدرک منتشرشده در موضوع زوج‌درمانی از پایگاه Scopus به‌صورت جستجوی موضوعی، مورد تحلیل کتاب‌سنجی قرار گرفت. تحلیل داده‌ها توسط گزینه‌های تحلیل پایگاه اطلاعاتی Scopus و نرم‌افزار کاربردی مصورسازی VOS viewer صورت گرفت. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده روند صعودی انتشار اسناد کاربردی حوزه زوج‌درمانی در 20 سال اخیر بود. پنج کشور برتر فعال در زمینه تولیدات علمی در موضوع موردبررسی، به ترتیب شامل کشورهای ایالات‌متحده آمریکا، کانادا، انگلستان، آلمان و استرالیا بودند. پرثمرترین مجلات شناسایی‌شده نیز به ترتیب شامل  «مجله ازدواج و خانواده‌درمانی»، «مجله مشاوره و روانشناسی بالینی»، «مجله فرایند خانواده»، «مجله روان‌درمانی خانواده» و «مجله رفتاردرمانی» بود. به‌علاوه، دو نویسنده پر تولید Christensen, A.و Johnson, S.M. بودند. سیر تحول و توسعه مفاهیم کلمات کلیدی نیز در این پژوهش موردبررسی قرارگرفته است. بر اساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که علاوه بر زوج‌درمانی، باید به حوزه‌ی آموزش روانی جهت بهبود روابط نگاه ویژه‌ای داشت؛ چراکه در حال حاضر مهم‌ترین موضوع در حوزه زوج‌درمانی در مجلات معتبر بوده و در کشور ما مطالعات کافی در آن انجام‌نشده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Scientific Background of Couples Therapy in Scopus Database: Documentary and Scientometrics Analysis of International Research in Couples Therapy

نویسندگان [English]

  • shahnaz khademizadeh 1
  • mohammad Fallah 2
1 Associate Professor, Department of Information Science and Knowledge, Shahid Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Ph.D. student, Department of Information Science and Knowledge, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

The process of applied research and experimentation in the second half of the twentieth century and the beginning of the twenty-first century was not very integrated and its scope deserves research. The present study describes the status of the publication of documents in the field of couple therapy and the mapping of scientific cooperation networks of individuals, organizations, and countries, as well as the mapping of the peer network of reforms in the Scopus database from 1970 to 2020. The method of this research is descriptive and with a bibliometric approach. In this study, 2898 published documents on the subject of couple therapy from the Scopus database were analyzed by bibliography as a thematic search. Data analysis was performed using Scopus database analysis options and VOS viewer imaging software. The research findings show the upward trend in the publication of applied documents in the field of couple therapy in the last 20 years. The top five countries active in scientific production on the subject were the United States, Canada, the United Kingdom, Germany, and Australia, respectively. The most productive journals identified were " Journal of Marital and Family Therapy ", " Journal of Consulting and Clinical Psychology ", " Family Process ", "Journal of Family Psychotherapy" and " Behavior Therapy ", respectively. In addition, there were two prolific writers, Christensen, A, and Johnson, S.M. The evolution of keyword concepts has also been studied in this study. Based on the findings, it can be concluded that in addition to couple therapy, special attention should be paid to the field of psychological education to improve relationships; because at present, the most important issue in the field of couple therapy is in prestigious journals and our country, not enough studies have been done.

کلیدواژه‌ها [English]

  • couples therapy
  • bibliometrics
  • science Illustration
  • scopus database
  • couples relationship
Abasi, F., Aslaninia, V., Biglu, M. (2014). A study of scientific production in the field of Social psychology in Web of Science (1990-2009): Mapping the historical Structure., 7(24), 99-112. [Persian] http://qje.iau-tnb.ac.ir/article_517024.html
Besharat M A. Evaluating the effectiveness of paradoxical couple therapy for the treatment of couple problems: A case study*. Journal of Family Psychology. 2020; 7 (1):1-18. [Persian] https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=809646
Bookstein, A. (1994). Scientometrics: New opportunities, Scientometrics, 30(2-3), 455-460. Retrieved Oct 12, 2021. https://doi.org/10.1007/bf02018124.
Cob, M. J., Lopez-Herrera, A. G., Herrera-Viedma, E., & Herrera, F. (2011). Science mapping Software tools: Review, analysis, and cooperative study among tools. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(7), 1382–1402. https://doi.org/10.1002/asi.21525.
Ghaffari, S., Gharebaghloo, V., Rezagholiza-deh Shirvan, M. (2021). Scientific Evaluation of Iranian Researchers in the Field of Computer Engineering With Emphasis on Citations. Scientometrics Research Journal, 7(14), 99-114. 10.22070/RSCI.2020.5204.1354.
Falah, M., Ghorobi, A., Norozi, A., Jafari, A. (2019). Scientometric Study of Scientific Publications in Seismology based on Web of Science. Rahyaft, 28(72), 61-76. [Persian] 20.1001.1.10272690.1397.28.72.5.4.
Farzin Yazdi, M., Rezaei Sharifabadi, S. (2017). Scientific publications in the subject area of Artificial Intelligence in Middle Eastern countries from 1996 to 2014. Scientometrics Research Journal, 3(6), 97-114. [Persian] 10.22070/RSCI.2017.512.
Hamidi, a., & Asnafi, a., & Osareh, f. (2008). Analytical survey and mapping structure of scientific publications in the bibliometrics, scientometrics, informetrics, and webometrics fields in a web of science database during 1990-2005. Library and information science, 11(2), 161-182. [Persian] https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=125456
Hashemi, Z., Eyni, S. (2020). The Effectiveness of the Integrated Behavioral Couple Therapy on the Emotional Divorce. Family Counseling and Psychotherapy, 10(1), 1-20. [Persian] 20.1001.1.22516654.1399.10.1.1.2.
Ali Akbar Khasseh, Masoud Soosaraei, Mahdi Fakhar, (2016). Cluster Analysis and Mapping of Iranian Researchers in the Field of Parasitology: With an Emphasis on the Co-authorship Indicators and H Index, Iranian Journal of Medical Microbiology, 10(2), 63-74. [Persian] https://www.magiran.com/paper/1573202
McBurney, M. K. & Novak, P. L. (2002). What is bibliometric and why should you care?
In: Proceedings of the professional communication conference, pp. 108–114 10.1109/IPCC.2002.1049094.
Mostafavi, I., Esmaeil Pounaki, E., Khoieni, S. (2021). Co-authoring Patterns and Subject Trends of Scientific Documents Produced by Psychology Researchers at Universities of Tehran City in Web of Science Database. Scientometrics Research Journal, 7(13), 183-202. [Persian]. 10.22070/RSCI.2020.4987.1340.
Parvazi Shandi, H., Irani, H., Kordnaeij, A., Khajeheian, D. (2021). Bibliometric Analysis of Global Research in the Field of Creative Industries. Scientometrics Research Journal, 7(14), 221-244. 10.22070/RSCI.2020.5342.1372.
Sarkhel S. (2009). Kaplan and Sadock's Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences/Clinical Psychiatry, 10th edition. Indian Journal of Psychiatry, 51(4), 331. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2802389/
Soulsby, L. K., & Bennett, K. M. (2015). Marriage and psychological wellbeing: the role of social support. Psychology, 6, 349-1359.  10.4236/psych.2015.611132.
Vosner, H. B., Kokol, P., Bobek, S., Zeleznik, D., & Zavrsnik, J. (2016). A bibliometric retrospective of the journal Computers in human behavior (1991–2015). Computers in Human Behavior, 65, 46-58 https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.08.026.
Whisman, M. A. (2013). Relationship discord and the prevalence, incidence, and treatment of Psychopathology. Journal of Social and Personal Relationships, 30, 163-170. https://doi.org/10.1177/0265407512455269.
Ye, Q., Song, H., & Li, T. (2012). Cross-institutional collaboration networks in tourism and hospitality research. Tourism Management Perspectives, 2-3, 55-64. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2012.03.002.
 Zupic, I., & Cater, T. (2015). Bibliometric Methods in Management and Organization. Organizational Research Methods, 18(3), 429–472. https://doi.org/10.1177/1094428114562629.
Zuccarini, D., Johnson, S. M., Dalgleish, T. L., & Makinen, J. A. (2013). Forgiveness and reconciliation in emotionally focused therapy for couples: The client change process and therapist interventions. Journal of Marital and Family Therapy, 39(2), 148-162.  https://doi.org/10.1111/j.1752-0606.2012.00287.x