اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری به مادران برکاهش اختلال کاستی-توجه / بیش‌فعالی کودکان آنها و افزایش شادکامی والدین

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

1 استاد یار مشاوره، دانشگاه الزهرا

2 دانشیار روان‌شناسی، دانشگاه یزد

3 کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه یزد

چکیده

هدف: هدف پژوهش بررسی اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری برکاهش اختلال کاستی‌توجه / بیش‌فعالی کودکان آنها و افزایش شادکامی مادر و پیرو آن شادکامی پدر.
روش: طرح پژوهش نیمه تجربی با پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. نمونه شامل 45 کودک مراجعه کننده به کلینیک امام حسین استان یزد که دارای نشانگان ADHD بودند. نمونه‌ها به صورت داوطلبانه و با جایگزینی تصادفی (هر گروه 15 نفر) در سه گروه، 1- آزمایشی (دارو درمانی کودک) 2- آزمایشی (دارو درمانی کودک به همراه آموزش به مادر)، و 3- (کنترل) قرار گرفتند. گروه آزمایشی اوّل علاوه بر دارو درمانی کودکان، طی 9 جلسه به مادران آموزش ارایه شد و گروه آزمایشی دوّم، فرزندانشان فقط تحت نظر روانپزشک دارو دریافت کردند و گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکردند و در لیست انتظار کلنیک قرار گرفت. ابزار‌های مورد استفاده شامل پرسشنامه کانرز فرم والدین، پرسشنامه شادکامی آکسفورد بزرگسالان بود. نمره پرسشنامه کانرز و شادکامی آکسفورد به عنوان پیش‌آزمون و پس آزمون مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج با استفاده از آزمون‌های آماری تحلیل واریانس یک راهه و دو‌راهه تحلیل شد. یافته‏ها نشان داد دارو درمانی و آموزش به مادران هر دو موثر است و منجر به کاهش علائم شده است (01/0>P). اما تفاوت بین دارو درمانی و آموزش به مادران نیز معنا دار است (05/0>P) و این نشان می دهد آموزش به مادران به همراه دارو در مانی در کاهش علایم موفق تر است. به علاوه تاثیر آموزش به مادران در افزایش شادکامی آنها معنا‌دار است (01/0>P) همچنین یافته ها حاکی از آن است افزایش شادکاهی مادران می‏تواند شادکامی پدران را که در جلسات آموزشی حضور نداشتند به دنبال داشته باشد (05/0>P).
نتیجه‌گیری: در نهایت نتیجه گیری می‏شود گرچه دارو درمانی برای کاهش علائم و افزایش شادکامی مادران مؤثر است اما با اضافه کردن متغیر آموش به مادر این اثربخشی افزایش می‏یابد. همچنین نتیجه گیری می‏شود متغیر شادکامی انتقالی است و به پدر که در جلسات حضور نداشته است نیز منتقل می‏شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Efficacy of Cognitive-Behavior Training to Mothers with ADHD Children on Reducing Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder in Children and Increase the Happiness of parents

نویسندگان [English]

  • Roya Rasouli 1
  • Morteza Omidian 2
  • Fahime Sameie 3
1 Assistant Professor of Counseling, University of Alzahra
2 Associate Professor of Psychology, University of Yazd
3 MA in Educational Psychology, University of Yazd
چکیده [English]

Purpose: The purpose of this experimental research was to investigate the effectiveness training Cognitive-Behavior to mothers on decreasing ADHD symptoms and increasing happiness of mothers and as the result the father the happiness.
Methods: The research design was semi experimental with pre- test, post- test, and control group.  Subjects were 45 children with syndrome ADHD who were selected voluntarily from Imam Hussein Clinic in yazd city. They assigned in 3 groups, 1- prescribed drugs for Children, 2- prescribed drugs for Children with mother group training, and 3- control group. Experimental Group (1), Children under psychiatric treatment received drugs and their mothers received 9 sessions training, Experimental group(2) Children under psychiatric treatment received drugs, and control group remained with no intervention and was put on the waiting list. Instruments were Conner’s Parents Rating Scale (CPRS), and oxford happiness inventory that administrated as pre- test and post- test.
Findings: The data were collected and analyzed by statistical methods, Analysis of variance one way & two ways. The results showed that both of experimental methods was effective on decreasing ADHD symptoms (p<0/01) but training method to mothers was more effective than prescribed drugs group (p<0/05). Furthermore, the effect of mothers training was a significant increase in their happiness (p<0/01). Also increased mother happiness could to   increasing father happiness (p<0/05). 
Conclusion: for decreasing ADHD symptoms, is better mother training and drug therapy together. Also increased mother happiness could to increasing father happiness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive -Behavior Training
  • Disorder Attention Hyperactivity
  • Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder
  • mothers
  • parents
  • happiness