فراتحلیل اثر بخشی مداخلات روانشناختی به صورت گروهی بر میزان رضایت زناشویی: (ایران 1389 –1383)

نوع مقاله : پژوهش اصیل

نویسندگان

1 استادیار روانشناسی، دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران

2 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه اصفهان

3 دانشیار روانشناسی، دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف: در سال های اخیر با توجه به افزایش نارضایتی‌ها در زندگی روزمره، کسب رضایت زناشویی برای زوجین، خانواده درمانگران و دیگر روان شناسان از اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. در این راستا محققان پژوهش های بسیاری انجام داده‏اند و نتایج متفاوتی را از میزان اثر بخشی مداخلات بر افزایش زناشویی گزارش کرده‏اند. پ‍ژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از الگوی پژوهشی فراتحلیل، با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف به بررسی میزان اثر بخشی مداخلات و آموزش های روانشناختی بر افزایش رضایت زناشویی بپردازد.
روش: بدین منظور 19 پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بود، انتخاب و فراتحلیل بر روی آنها انجام گرفت. ابزار پژوهش چک لیست فراتحلیل بود. پژوهش حاضر مبتنی بر 19 اندازه اثر می باشد.
یافته‌ها: یافته‏های فراتحلیل نشان داد میزان اندازه اثر اثربخشی مداخلات و آموزش‏های روانشناختی برافزایش رضایت زناشویی 7/0r=، (001/0p<)است که این اندازه اثر بدست آمده طبق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن در حد بالا است و میزان تحلیل تعدیلی بدست آمده 10/0 است که بیانگر وجود متغیر تعدیلی- واسطه‏ای است.
نتیجه‌گیری: مداخلات و آموزش های روانشناختی، درمانی مناسب برای افزایش رضایت زناشویی است، و باتوجه به احراز وجود متغیر/متغیرهای تعدیلی در اثر گذاری مداخلات و آموزش‏های روانشناختی بر رضایت زناشویی، توجه به این عوامل در مطالعات بعدی ضروری و لازم به نظر می رسد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Meta Analysis of Effectiveness of Psychological Groups Intervention On Rate of Marital Satisfaction (Iran- 1383-1389)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Abedi 1
  • Esmat Mosayebi 2
  • Hamid Reza Oreyzi 3
1 Assistant Professor of psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 MA in Clinical Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Associate Professor of psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Purpose:In recent years, with attending to increasing dissatisfactions in daily life, achievement marital satisfaction was imported for couples, family therapist and other psychologists. Therefore researchers have done very studies in this field and have reported various results of effectiveness of interventions on improve marital satisfaction.. This study aims to investigate the effectiveness of psychological interventions and trainings on increasing marital satisfaction by meta-analysis. Meta-analysis with the integration of result, demonstrate effect size of treatments
Method: For this purpose, 19 acceptable studies in terms of methodology were selected, and meta-analysis performed on them. Research instrument was a checklist of meta-analysis.
Results: The study findings showed that the rate of effect size of psychological interventions and trainings on increasing marital satisfaction was 0/7 (p<0/001) which according to Cohen’s table was high. Amount moderation analysis for this study was 0/1 that show there is/are a moderator/s variable.
Conclusion: Psychological interventions and trainings are suitable treatments on increasing marital satisfaction and regarded to exist moderator/s variable in effectiveness psychological interventions and training on marital satisfaction, attention to these factors in next studies is necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Meta-Analysis
  • marital satisfaction
  • psychological Interventions
  • Moderation Analysis
افشاری‌نیا،کرم، و دلاور، علی (1384). مقایسه میزان کارایی درمان شناختی رفتاری ، روش خود-یاری(کتاب درمانی) و کنش متقابل دو روش در افزایش میزان رضایت زناشویی زوجین. فصل نامه روانشناسی و علوم تربیتی، 18-1.
برغندان، میترا، عنایتی، میرصلاح، و مهرابی زاده هنرمند، مهناز (1388). بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های حل مسئله به شیوه گروهی بر سلامت عمومی و رضایت زناشویی همسران کارمندان مرد طرح اقماری. مجله یافته های نو در روانشناسی،107-95.
بوستانی پور، علیرضا، ثنائی ذاکر، باقر، و کیامنش، علیرضا (1385). فراتحلیل اثر بخشی الگوهای شناختی رفتاری در درمان مشکلات زناشویی. تازه های پژوهشهای مشاوره، 6(22): 25-7.
پورغفاری، سوگل، پاشا، غلامرضا، و عطاری، یوسفعلی(1389).  بررسی اثر بخشی آموزش مولفه های سبک زندگی مبتنی بر رویکردهای روانشناسی فردی بر رضایت زناشویی در بین پرستاران متاهل زن بیمارستان دکتر گنجویان دزفول. مجله یافته های نو در روانشناسی، 48-27.
ترکان، هاجر، کلانتری، مهرداد، و مولوی، حسین. (1385 ). بررسی اثر بخشی گروه درمانی به شیوه تحلیل تبادلی بررضایت زناشویی. فصلنامه خانواده پژوهی. سال دوم(8): 403-383.
حسینی غفاری، فاطمه، قنبری هاشم آبادی، بهرامعلی، وآقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا (1385). مقایسه اثر بخشی روان درمانی گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان انگیزشی نظام مند در افزایش رضایت زناشویی. مجله مطالعات تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، 78-65.
رفیعی بندری، فرحناز، و نورانی پور، رحمت‌اله ( 1383). تاثیر آموزش های شناختی رفتاری بررضایت زناشویی زوج‌های دانشجو مستقر در خوابگاه متاهلین دانشگاه تهران. مجله تازه های پژوهش مشاوره، 4(14):39 -25.
روشن، رسول، علینقی، علیرضا، ثنایی، باقر و ملیانی، مهدیه (1391). اثر بخشی زوج درمانی مبتنی بر خود نظم بخشی در ارتقا سازگاری زناشویی زوجین دارای مشکلات زناشویی مراجعه کننده به مرکز مشاوره. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 2(2): 232-222.
زادهوش، سمیه، کلانتری، مهرداد، و نشاط دوست، حمیدطاهر (1387). مقایسه اثر بخشی گروه درمانی شناختی رفتاری با رویکرد مذهبی  وگروه درمانی شناختی رفتاری کلاسیک بر روابط و رضایت زناشویی بانوان. پایان نامه کارشناسی ارشد بالینی دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
ساپینگتون، اندورا (1382). بهداشت روانی. ترجمه حمیدرضا حسین شاهی برواتی. تهران: انتشارات روان.
طغیانی، زهرا، کلانتری، مهرداد، و نشاط دوست، حمیدطاهر (1384). بررسی اثر بخشی آموزش گروهی بانوان و آموزش مکاتبه ای همسران آنها به شیوه شناختی رفتاری بررضایت زناشویی. فصلنامه خانواده پژوهی. سال اول(4): 348-337.
عارفی، مختار و محسن زاده، فرشاد (1391). پیش بینی رضایت زناشویی براساس ارتباط و صمیمت جنسی. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده. ویژه نامه طلاق(1):52- 43.
عارفی، مختار و محسن زاده، فرشاد (1391). سبک های دلبستگی، فرایندهای تعامل زناشویی و رضایت زناشویی: مدل معادلات ساختاری(برازش مدل خانواده درمانی). فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده. سال دوم(3): 306- 288.
عبادی، ندا، شهرویی، شهریار و حسین پور، محمد (1388). بررسی اثر بخشی آموزش خانواده درمانی به شیوه شناختی رفتاری بررضایت زناشویی. مجله یافته های نو در روانشناسی،106-95.
فراهانی، حجت اله، قربانعلی پور، مسعود، برجعلی، احمد و مقدس، لیلا (1386). تعیین اثر بخشی آموزش تغییر سبک زندگی به شیوه گروهی بر افزایش رضایت زناشویی. مجله مطالعات روانشناختی، دوره 4(3): 72-57.
کارجوی کسمایی، سونا، رجبی، غلامرضا و جباری، حوا (1389). تاثیر زوج درمانی شناختی در کاهش میزان افسردگی و افزایش رضایت زناشویی. مجله روانشناسی بالینی، 2(4):17-9.
کاوه فارسانی، ذبیح اله، احمدی، احمد و فاتحی زاده، مریم (1391). تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر رضایت و سازگاری زناشویی زنان متاهل روستاهای شهرستان فارسان. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 2(3): 387-373.
مک کی، متیو، فانینگ، پاتریک، و پالگ، کیم (1378). مهارت های زناشویی، ترجمه محمد گذرآبادی. تهران: انتشارات رسا.
               کوری، جرالد (1385). نظریه های خانواده درمانی، ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: نشر روان.
موسوی، مرضیه، محمدخانی، پروانه، موسوی، اشرف، کاویانی، حسین، و دلاور، علی. (1384). اثر بخشی زوج درمانی سیستمی رفتاری بر افسردگی و رضایت زناشویی زنان افسرده. مجله تازه های علوم شناختی، سال 8(2): 20-12.
نظری، علی محمد.، و گلی، مجید. (1386). بررسی تاثیر مشاوره راه حل محور بررضایت زناشویی زوجین هردوشاغل. مجله دانش و تندرسی، 2(4): 40-36.
هاویت، دنیس، و کرامر، دانکن (1388) روش های آماری در روانشناسی و سایر علوم رفتاری، ترجمه پاشا شریفی و دیگران. تهران: انتشارات سخن.
وحید واقف، میترا، شفیع آبادی، عبداله، و معین، لادن (1389). مقایسه اثر بخشی دو رویکرد تحلیل ارتباط متقابل( TA) و راه حل محور در تغییر سطح رضایت زناشویی زنان متاهل شاغل تهران. فصل نامه زن و جامعه، 1(3): 40-21.
یوسفی، ناصر، سهرابی، احمد (1390). مقایسه اثر بخشی رویکردهای خانواده درمانی مبتنی بر حضور ذهن و فراشناخت بر کیفیت روابط زناشویی در مراجعان آستانه طلاق. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 1(2): 211-192.
Byrne, M., Carr, A., & Clark, M. (2004). The efficacy of behavioral couples therapy and emotionally focused therapy for couple distress. Contemporary Family Therapy, (26): 361-384.
Christensen, A., Atkins, D.C., Baucom, B., & Yi, J. (2010). Marital Status and Satisfaction Five Years Following a Randomized Clinical Trial Comparing Traditional Versus Integrative Behavioral Couple Therapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, (78): 225–235.
Deshazer, S.(1985). putting differences to work. New York: Norton.
Dilion, L.M., & Beechler, M.P. (2010).Marital Satisfaction and The Impact of Children in Cultures: A meta-Analysis. Journal of Evolutionary Psychology, (8): 7–22.
Dunn, R.L., & Schwebel. A.I. (1995). Meta-analytic review of marital therapy outcome research. Journal of Family Psychology, )9(: 58-68.
Hahlweg, K., & Markman, H.J. (1988). Effectiveness of behavioral marital therapy: Empirical status of behavioral techniques in preventing and alleviating marital distress. Journal of Counseling and Clinical Psychology, )56(: 440-447.
Everett, C. A, (1990). The field of marital and family therapy, Journal of Counseling and Development, )68(: 498-502.
Greeff, A. P., & Malherbe, H. L. (2001). Intimacy and marital satisfaction in spouses. Journal of Sex & Marital Therapy, )27(: 247-257.
Grim, L. G., & Yarnold, P. R. (1995). Reading andunderstanding multivariate statistics. Washington, DC: American psychiatric Association.
Rosen-Grandon, J. R., Myers, J. E., & Hattie, J. A. (2004). The relationship between marital characteristics, marital interaction processes and marital satisfaction. Journal of Counseling & Development, (82): 58-68.
Markman H. J., & Floyd F. (2002). Possibilities for the prevention of marital discord: A behavioral perspective. American Journal of Family Therapy,)  9(: 30-48.
Shadish, W., & Baldwin, S. (2005). Effects of behavioral marital therapy: A meta-analysis of randomized controlled trials. Journal ofConsulting and Clinical Psychology, )73(: 6-14.
Stith, S. M., Green, N. M., Smith, D.B., & Ward, D.B. (2008). Marital Satisfaction and Marital Discord as Risk Markers for Intimate Partner Violence: A Meta-analytic Review. Journal Family Violence, )23( :149–160.
Tallman, I., & Hsiao, Y. (2004). Resources, Cooperation, and problem- solving in early marriage. Social Psychology Quarterly, (67): 172-188.
Twenge, J.N., Campbell, W.K., & Foster, C.A.(2003). Parenthood and Marital Satisfaction: A Meta-Analytic Review. Journal of Marriage and Family, )65(: 574–583.
Wood, N., Crane, D.R., Schaalje, G.B., & Law, D.D. (2005). What works for whom: A meta-analytic review of marital and couples therapy in reference to marital distress. The American Journal of Family Therapy, )33(: 273-287.