2024-03-29T04:02:03Z
https://fcp.uok.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=5843
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
سخن مدیرمسئول و سردبیر
ناصر
یوسفی
در گستره دانشهای روانشناختی و مشاوره و چارهاندیشی متخصصین این گستره برای رویارویی با آسیبهای تنی_ روانی_ خانوادگی_ اجتماعی_ معنوی راهکارهای گستردهای از پیشگیری تا درمان بهکاررفته است. بهطور ویژه در پهنه کار مشاوره و رواندرمانی خانواده پارهای از خانوادهها و زوجین با رویدادهای چالش آمیز زندگی را به سر میبرند که همچون یک ضربۀ روانی و تابوی بسیار تنشزا سایه آشفتگی و ناامیدی را بر زندگی آنها چیره میسازد. رویدادهایی مانند نابارور بودن زن یا مردی که پس از پیوند زناشویی کوششهای گوناگون آنها برای زایش فرزند کارساز نبوده است میتواند از رویدادهای بسیار تنشزا و مشکلآفرینی انگاشته شود که هنوز در کشور ایران به شایستگی همه شیوههای رویارویی و کنار آمدن با آن فراگیر نشده است. بهراستی تاکنون نه درمانهای زیستی کافی و نه درمانهای مشاورهای برای مهار فراگیر این رویداد و پیامدهای آن فراهم نیامده است. افزون بر آن شمار زوجینی که درگیر این رویداد شده و از توانایی و مهارتهای بایسته برای کنار آمدن و پذیرش زندگی بدون تنش و آشفتگی برخوردار باشند اندک است. ازاینروی بررسی و پژوهش درزمینۀ بسیاری از ابعاد کارکرد خانواده هنوز نوپا است و میطلبد در این زمینهها گستردۀ بیشتری پیکاوی و بررسی گردد.
زوجین
نابارور
مشاوره
خانواده
درمان
پژوهش
2022
03
21
https://fcp.uok.ac.ir/article_49098_144c5784bcad29d96d1577622ed42645.pdf
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
پیشبینی بیرمقی زناشویی زوجین خواهان جدایی با آگاهی از شناسههای جمعیت شناختی، ذهن تمام عیار و تابآوری هیجانی
رسول
حشمتی
علی
قره داغی
عیسی
جعفری
مریم
قلیزادگان
بیرمقی پیامد درگیری طولانیمدت در موقعیتهایی است که مستلزم نیروی بدنی، روانی و اجتماعی بیشازاندازه است. پژوهش با هدف بررسی نقش پیشبین شناسههای جمعیت شناختی، ذهن تمامعیار و تابآوری هیجانی در بیرمقی زناشویی زوجین خواهان جدایی انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی است. تعداد 140 نفر (70 نفر زن و 70 نفر مرد) از زوجین خواهان جدایی مراجعهکننده به دادگستری شهرستان خوی با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از سنجه تابآوری هیجانی کانر و دیویدسون (2003) پرسشنامه پنجوجهی ذهن تمامعیار بائر، اسمیت و آلن (2006) و سیاهه بیرمقی زناشویی پاینز (1996) استفاده شد. تحلیل دادهها با روش تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی انجام شد. یافتهها نشان داد با مهار اثرات متغیرهای جمعیت شناختی، متغیرهای ذهن تمامعیار (01/0 p=و 10/0-=β) و تابآوری هیجانی (04/0 p= و 14/0-=β) قادر به پیشبینی بیرمقی زناشویی زوجین خواهان جدایی بود. بر پایه این یافتهها میتوان نتیجه گرفت که گریز پیاپی از تجربه رخدادهای تنشزای رابطه و توان اندک این زوجین در بازسازی رابطه، زمینۀ بیرمقی آنها را فراهم میآورد.
بیرمقی
تابآوری
جدایی
جمعیت شناختی
ذهن تمامعیار
2022
03
21
1
22
https://fcp.uok.ac.ir/article_48680_cee9228daeaceb47855596509322d3fd.pdf
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
هم سنجی تأثیر زوجدرمانی متمرکز بر هیجان با درمانگری سیستمی مسئله مدار در تعارض زناشویی همسران مردان تحت درمان وابستگی به مواد
هادی
نقدی
محمد
حاتمی
علیرضا
کیامنش
شکوه
نوابی نژاد
کاهش تعارض زناشویی زوجین در روند درمان اختلال وابستگی به مواد میتواند عاملی کارساز برای تداوم مداخله و عدم ریزش به شمار آورده شود. این پژوهش با هدف هم سنجی اثربخشی زوجدرمانی متمرکز بر هیجان و زوجدرمانی سیستمی مسئله مدار بر کاهش تعارض زناشویی همسران مردان تحت درمان وابستگی به مواد انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی و طرح آن پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه است. جامعه آماری دربرگیرنده 32 زن و شوهر (64 نفر) بود که مردان خانواده در سال 1395 در مراکز درمان اختلالات مصرف مواد شهر سنندج تحت درمان وابستگی به مواد بودند. از میان آنها 30 زوج دارای شرایط به روش تصادفی در سه گروه یک اندازه 20 نفری گمارده شدند_ دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه (سه گروه 10 زوجی). زوجین گروههای آزمایش بهصورت زوجی طی 11 هفته هر هفته یک نشست 60 دقیقهای، در مداخلههای جداگانه زوجدرمانی متمرکز بر هیجان و زوجدرمانی مسئله مدار سیستمی شرکت کردند. دادههای آزمودنیهای خانم بهوسیله پرسشنامه تعارض زناشویی ثنایی ذاکر، علاقبند، فلاحتی، هومن (1387) گردآوری شد. برآیند تحلیل کوواریانس نشان داد تفاوت میان گروهها معنیدار است (P˂0/01، F=12/194). افزون بر آن برآیند آزمون تعقیبی «کمینه تفاوت معنیدار» نشان داد که کاهش تعارض زناشویی در گروههای آزمایش در هم سنجی با گروه گواه معنیدار بوده (P˂0/01) ولی تفاوت معنیداری میان تأثیر دو مدل زوجدرمانی دیده نشد (0/209˂ P) برآیندهای این پژوهش نشان داد زوجدرمانی متمرکز بر هیجان با جایگزین کردن چرخههای مثبت بهجای چرخههای منفی تعارض و درمانگری سیستمی مسئله مدار با مهار منابع بیرونی تعارض، تعارض زناشویی را کاهش دادند.
تعارض
زناشویی
زوج
سیستمی
هیجان
0621
03
23
23
44
https://fcp.uok.ac.ir/article_48681_46e53032350585c73836955cfecbbef7.pdf
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
اثربخشی مشاوره گروهی آدلری بر بیآلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین
احمد
امانی
احمد
سهرابی
لیلا
باقری
غفار
نصیری هانیس
بیآلایشی از پایههای استوارکنندۀ عشق زوجین و بخشایشگری لازمۀ مهار کشمکش و ستیز و پویا ماندن عشق آنها است. هدف پژوهش آزمودن تأثیر مشاوره گروهی آدلری در افزایش بیآلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی است و در چهارچوب طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری زوجین سنندجی 47-24 ساله مراجعهکننده به مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی «پرتو بامداد» در سال 1393 بود که 14-3 سال از ازدواج آنها گذشته بود. آزمودنیها 20 نفر بودند که با روش نمونهگیری غیر تصادفی در دسترس انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه یک اندازه 10 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند. اعضای گروه آزمایش 12 نشست مشاوره گروهی آدلری را همراهی کردند و گروه گواه در فهرست انتظار نهاده شد. دادهها با سنجه بیآلایشی واکر و تامپسون 1983 و سنجه بخشایشگری میان فردی احتشام زاده، احدی، عنایتی و حیدری (1389) گردآوری شد. برآیندهای آزمون کوواریانس تک متغیره نشان داد که مشاوره گروهی آدلری در افزایش بیآلایشی زوجین(0/001 =P و 50/011= F) و افزایش همه مؤلفههای بخشایشگری میان فردی اعم از «ارتباط دوباره و مهار کین خواهی» (0/001= P و 122/596 =F)، مهار رنجش (0/013= P و 7/646= F) و درک واقعبینانه (0/001 =P و 48/563= F) آنها کارساز بود. کاربست مشاوره گروهی آدلری بیآلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین را با بالا بردن کنش همکاری و دگرگونی روشهای سازش نایافته زندگی آنها افزایش داد ازاینرو انجام پژوهشهای دیگر برای آسودگی از سودمندی این کاربست در افزایش بیآلایشی و بخشایشگری میان فردی زوجین ایرانی مراجعهکننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی پیشنهاد میگردد.
مشاوره
صمیمیت
بخشایشگری
زوجین
2022
03
21
45
64
https://fcp.uok.ac.ir/article_48682_a2bb0c7399b7ed48ea143cdee86d7125.pdf
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
همسنجی شناسههای تمایزیافتگی دیدگاه میان نسلی بوئن با شناسههای تمایزیافتگی ادراکشده در جامعه پدر و مادرهای ایرانی ساکن شهر تهران
فرشته
پاکنژاد
خدابخش
احمدی
تمایزیافتگی در شکلدهی و پایداری شالودۀ خانواده متغیری کارساز است. پژوهش حاضر با هدف همسنجی شناسههای تمایزیافتگی در دیدگاه میان نسلی بوئن و خانوادههای ایرانی انجام گرفت. پژوهش از نوع آمیخته است و با به کار بستن روش کیفی راهبرد اکتشافی زنجیرهای و روش کمی همبستگی اجرا گردید. نخست مفاهیم مربوط به تمایزیافتگی در دیدگاه بوئن بیرون کشیده شد. سپس از راه مصاحبه های اکتشافی با 14 نفر از والدین ساکن در شهر تهران با نمونهگیری هدفمند که در سال 1395 انجام گرفت، عناصر و مؤلفههای شناسههای تمایزیافتگی در فرهنگ ایرانی برون آوری و کدگذاری شدند. درستی شناسههای بهدستآمده از روش دلفی با گروهی از متخصصین محرز شد. 12 شناسه اصلی و 78 شناسه فرعی برای تمایزیافتگی در خانوادههای ایرانی شناسایی شد. 25 شناسه، افزون بر شناسههای مطرح در دیدگاه بوئن درزمینۀ فرهنگی جامعۀ والدین ایرانی به دست آمد. سپس شناسههای حاصل، تبدیل به سنجه شده و بهطور موازی با سیاهۀ بازبینی شده اسکورون و اسمیت (2003) بر روی نمونه 100 نفری از والدین که با نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند اجرا گردید. برآیندها، نشانگر همبستگی هر دو ایزار (0/01 =r= 40/0, =P) بود. همچنین ماتریس همبستگی نشان داد ضرایب همبستگی درونی مؤلفههای سنجه تمایزیافتگی برآمده از پژوهش، از نرخ همبستگی بالاتری برخوردارند. همسنجی شناسههای بهدستآمده با شناسههای بیانشده در دیدگاه بوئن نشان میدهد، باوجودآنکه تمایزیافتگی یک ویژگی کموبیش پایا است ولی میتواند در شناسههای فرعی متأثر از بافت فرهنگی و اجتماعی باشد. پس برای شناخت درست و بررسی سازههای روانشناختی توجه به ناهمسانی زمینۀ فرهنگی و اجتماعی بسیار مهم است.
ایرانی
بوئن
تمایزیافتگی
خانواده
کمی
کیفی
فرهنگ
2022
03
21
65
84
https://fcp.uok.ac.ir/article_48962_011d3c280047fc2540b0b75aede57940.pdf
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
تأثیر مداخله روان- آموزشی ایرانی برگرفته از دیدگاه دلبستگی در سازش یافتگی زناشویی
نسرین
فردوسی
سید احمد
احمدی
فاطمه
بهرامی
سازش یافتگی زوجی همطراز با رضایت و پایداری زندگی زناشویی آنها از گرانمایهترین چشماندازهای متخصصین مشاوره و درمانگران متمرکز بر بهبود رابطه زوجین است. هدف این پژوهش آزمودن اثربخشی مداخله روان- آموزشی ایرانی برگرفته از دیدگاه دلبستگی بر سازش یافتگی زناشویی زوجین بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی است و با به کار بستن طرح پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری دوماهه انجام شد. جامعه آماری زوجین مراجعهکننده به سه فرهنگسرای شهر اصفهان در سال 1394 بود. نمونه پژوهش 30 زن و شوهر بود که بهصورت در دسترس انتخاب و بهتصادف در دو گروه آزمایش (15 زوجی) و گواه (15 زوجی) گمارده شدند. مداخله با مراجعه به منابع معتبر داخلی و خارجی تدوین و روایی آن از سوی پنج نفر از متخصصین «مشاوره خانواده» دانشگاه اصفهان تائید گردید. زوجین گروه آزمایش طی هشت هفته و هر هفته یک نشست 120 دقیقهای در نشستهای گروهی شرکت کردند. اعضای گروه گواه در آن مدت مداخلهای دریافت نکردند. برای گردآوری دادهها از سنجه سازش یافتگی زناشویی اسپانیر 1976 استفاده شد. دادهها با تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره تحلیل شد. برآیند تحلیل کوواریانس نشان داد مداخله روان- آموزشی ایرانی برگرفته از دیدگاه دلبستگی در افزایش سازش یافتگی زناشویی در پسآزمون (92/941= P<0/05, F) و پیگیری (69/137= P<0/05,F) کارساز بوده است. نظر به محدودیتهای موجود برای تعمیم برآیندها و بدیع بودن پژوهش بررسیهای بیشتر برای آزمودن قابلیت اعتماد مداخله در آینده مطلوب است.
سازگاری
زناشویی
روان- آموزشی
دلبستگی
زوجی
0621
03
23
85
102
https://fcp.uok.ac.ir/article_48989_2c0bb6bedcdc592a2d24a9e41dff1442.pdf
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
هم سنجی تأثیر شرکت زوجین در نشستهای روان- آموزشی طرحواره درمانی با درمانگری پذیرش و تعهد در بیرمقی زناشویی
معصو مه
همتی
محمدابراهیم
مداحی
جواد
خلعتبری
سیمین
حسینیان
افزایش تراز بیرمقی زناشویی بهتدریج مایه درگیر شدن زوجها در رابطۀ پرتنش و ناکام کننده و سرانجام سستی پیوند زناشویی میگردد. این پژوهش با هدف هم سنجی تأثیر شرکت زوجها در نشستهای روان- آموزشگری طرحواره درمانی با درمانگری پذیرش و تعهد بر بیرمقی زناشویی زوجها انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون سه گروهی بود. جامعۀ آماری، شامل همه زوجها درگیر در تعارض زناشویی بود که در سال 1395 به مناطق )5-1 شهر تهران مراجعه کرده بودند. از میان آنها 120 نفر به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. سپس 48 فرد (24 زوج و زوجه) دارای تراز نسبتاً بالاتر در سنجه بیرمقی زناشویی پاینز (1996) بهتصادف در سه گروه، 16 نفری (هشت زوجی) گمارده شدند. دو گروه آزمایش و یک گروه گواه. دو گروه آزمایش جداگانه در 12 نشست هفتگی 90 دقیقهای مداخلههای پژوهش شرکت کردند و گروه گواه در این مدت در لیست انتظار ماندند. سنجه بیرمقی زناشویی پاینز در همه مراحل ابزار گردآوری دادهها بود. برآیند تحلیل کوواریانس نشان داد تفاوت میان گروهها معنیدار است (0/05P<، F=200/77= ). افزون بر آن، برآیند آزمون توکی نشان داد طرحواره درمانی در هم سنجی با درمانگری پذیرش و تعهد در کاهش بیرمقی زناشویی و دو مؤلفه خستگی هیجانی و خستگی ذهنی کارسازتر بود (0/01≥P). برآیندهای این پژوهش نشان داد مداخلۀ روان- آموزشگری طرحواره درمانی با ایجاد بینش زوجها درباره علل پدیدایی شناخت، هیجان و رفتار میان فردی ناسازگار و چگونگی زدودن آنها در کاهش بیرمقی زناشویی کارسازتر بود.
زوج
طرحواره
پذیرش
تعهد
بیرمقی
خستگی
0621
03
23
103
124
https://fcp.uok.ac.ir/article_49097_e82368f253e8a0877945da8657d5b044.pdf
مشاوره و روان درمانی خانواده
خانواده
2251-6654
2251-6654
1396
7
1
تأثیر زوجدرمانی متمرکز بر هیجان در کیفیت رابطه، تعارض زناشویی و بی آلایشی زوجین نابارور
اسماعیل
صدری دمیرچی
علی
شیخ الاسلامی
هانیه
تاروردی زاده
دیده ناباروری همچون یک چالش و رویدادی تنشزا، زندگی زوجین را به گونه گسترده دستخوش آشفتگی ساخته و مشکلات و آسیبهای بسیاری را برای آنها به دنبال دارد؛ بر این اساس پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تأثیر زوجدرمانی متمرکز بر هیجان در کیفیت رابطه، تعارض زناشویی و بیآلایشی زوجین نابارور انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری زوجین نابارور مراجعهکننده به درمانگاههای ویژه ناباروری «رویان» و «قفقاز» شهر اردبیل 1395 بود. آزمودنیها 18 نفر از آنها بود که با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و هر یک همراه شوهر بهصورت تصادفی در دو گروه 18 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند (دو گروه نه زوجی). گروه آزمایش در 10 نشست هفتگی 90 دقیقهای زوجدرمانی متمرکز بر هیجان شرکت کردند شرکت کردند و برای گروه گواه در آن هنگام مداخلهای صورت نگرفت. دادهها با استفاده از ابزارهای روانسنجی بیآلایشی واکر و تامپسون 1983، تعارض زناشویی جان بزرگی و اگاه هریس 2011 و کیفیت رابطه پیرس، ساراسون و ساراسون (1991) گردآوری شد. برآیندهای آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد زوجدرمانی متمرکز بر هیجان در افزایش بیآلایشی (P˂0/001 ,F= 45/01)، کاهش تعارض زناشویی(P˂0/001, F=7/24) و بهبود کیفیت رابطه زوجین ( F=0/8668,P˂0/001) موثر بود. ازاینرو میتوان بیان کرد که به کار بستن این مداخله همچون راهکاری مؤثر برای کاهش آشفتگی ارتباط زوجین و بهبود رابطه زناشویی همسران نابارور در سایر شهرهای ایران قابل آزمودن است.
زوجین
درمان
هیجان
رابطه
بی آلایشی
تعارض
نابارور
0621
03
23
125
145
https://fcp.uok.ac.ir/article_49113_20f71b04f08db1cc3385c2c91ac4085e.pdf